Ναζὶμ Χικμέτ - Ποιήματα

Γιὰ τὴ ζωή

Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι παῖξε-γέλασε
Πρέπει νὰ τήνε πάρεις σοβαρά,
Ὅπως, νὰ ποῦμε, κάνει ὁ σκίουρος,
Δίχως ἀπ᾿ ὄξω ἢ ἀπὸ πέρα νὰ προσμένεις τίποτα.
Δὲ θά ῾χεις ἄλλο πάρεξ μονάχα νὰ ζεῖς.
Τὶς πιὸ ὄμορφες μέρες μας δὲν τὶς ζήσαμε ἀκόμα
Κι ἂχ ὅ,τι πιὸ ὄμορφο θά ῾θελα νὰ σοῦ πῶ
Δὲ στό ῾πα ἀκόμα.

Γιὰ τὴ ζωή

Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι παῖξε-γέλασε 
Πρέπει νὰ τήνε πάρεις σοβαρά, 
Ὅπως, νὰ ποῦμε, κάνει ὁ σκίουρος, 
Δίχως ἀπ᾿ ὄξω ἢ ἀπὸ πέρα νὰ προσμένεις τίποτα. 
Δὲ θά ῾χεις ἄλλο πάρεξ μονάχα νὰ ζεῖς.
Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι παῖξε-γέλασε 
Πρέπει νὰ τήνε πάρεις σοβαρὰ 
Τόσο μὰ τόσο σοβαρὰ 
Ποὺ ἔτσι, νὰ ποῦμε, ἀκουμπισμένος σ᾿ ἕναν τοῖχο 
μὲ τὰ χέρια σου δεμένα 
Ἢ μέσα στ᾿ ἀργαστήρι 
Μὲ λευκὴ μπλούζα καὶ μεγάλα ματογυάλια 
Θὲ νὰ πεθάνεις, γιὰ νὰ ζήσουνε οἱ ἄνθρωποι,

Οἱ ἄνθρωποι ποὺ ποτὲ δὲ θά ῾χεις δεῖ τὸ πρόσωπό τους 
καὶ θὰ πεθάνεις ξέροντας καλὰ 
Πὼς τίποτα πιὸ ὡραῖο, πὼς τίποτα πιὸ ἀληθινὸ 
ἀπ᾿ τὴ ζωὴ δὲν εἶναι.Πρέπει νὰ τηνε πάρεις σοβαρὰ 
Τόσο μὰ τόσο σοβαρὰ 
Ποὺ θὰ φυτέυεις, σὰ νὰ ποῦμε, 
ἐλιὲς ἀκόμα στὰ ἑβδομῆντα σου 
Ὄχι καθόλου γιὰ νὰ μείνουν στὰ παιδιά σου 
Μὰ ἔτσι γιατὶ τὸ θάνατο δὲ θὰ τόνε πιστεύεις 
Ὅσο κι ἂν τὸν φοβᾶσαι 
Μὰ ἔτσι γιατί ἡ ζωὴ θὲ νὰ βαραίνει 
 πιότερο στὴ ζυγαριά.

Τὰ τραγούδια τῶν ἀνθρώπων

Τὰ τραγούδια τῶν ἀνθρώπων
εἶναι πιὸ ὄμορφα ἀπ᾿ τοὺς ἴδιους
πιὸ βαριὰ ἀπὸ ἐλπίδα
πιὸ λυπημένα
πιὸ διαρκῆ.

* * *

Πιότερο ἀπ᾿ τοὺς ἀνθρώπους,
τὰ τραγούδια τους ἀγάπησα.
Χωρὶς ἀνθρώπους μπόρεσα νὰ ζήσω,
ὅμως ποτὲ χωρὶς τραγούδια·
μοὔτυχε ν᾿ ἀπιστήσω κάποτε
στὴν πολυαγαπημένη μου,
ὅμως ποτέ μου στὸ τραγούδι
ποὺ τραγούδησα γι᾿ αὐτήν·
οὔτε ποτὲ καὶ τὰ τραγούδια
μ᾿ ἀπατήσανε.

* * *

Ὅποια κι ἂν εἶναι ἡ γλῶσσα τους
πάντοτε τὰ τραγούδια τὰ κατάλαβα.

* * *

Σ᾿ αὐτὸν τὸν κόσμο τίποτα
ἀπ᾿ ὅσα μπόρεσα νὰ πιῶ
καὶ νὰ γευτῶ
ἀπ᾿ ὅσες χῶρες γνώρισα
ἀπ᾿ ὅσα μπόρεσα ν᾿ ἀγγίξω
καὶ νὰ νιώσω
τίποτα, τίποτα
δὲ μ᾿ ἔκανε ἔτσι εὐτυχισμένον
ὅσο τὰ τραγούδια...

Δὲ μᾶς ἀφήνουν νὰ τραγουδᾶμε

Δὲ μᾶς ἀφήνουν Ῥόμπσον νὰ τραγουδᾶμε
δὲ μᾶς ἀφήνουν καναρίνι
πού ῾χεις φτερὰ ἀητοῦ
μαῦρε ἀδερφέ μου
δόντια ποὺ ἔχεις
μαργαριτάρια
δὲ μᾶς ἀφήνουν νὰ ψηλώσουμε φωνή.
Φοβοῦνται Ῥόμπσον
φοβοῦνται τὴν αὐγή,
ν᾿ ἀκούσουνε φοβοῦνται
καὶ ν᾿ ἀγγίσουν
φοβοῦνται ν᾿ ἀγαπήσουν
φοβοῦνται ν᾿ ἀγαπήσουνε σὰν τὸν Φερχὰτ
(Ἀλήθεια θὰ ῾χετε κι ἐσεῖς ἕναν Φερχὰτ
οἱ νέγροι πῶς νὰ τόνε λένε Ῥόμπσον;)
Φοβοῦνται τὰ γεννήματα
τὴ γῆς
τὸ γάργαρο νερὸ φοβοῦνται τῆς πηγῆς
φοβοῦνται
νὰ θυμοῦνται
καὶ τὶς χαρές τους
τὸ χέρι ἑνὸς φίλου δὲν ἔσφιξε ποτέ τους
τὸ χέρι τους
ζεστὸ
σὰν τὸ πουλὶ
χωρὶς νὰ θέλει σκόντα
προμήθειες
ἡ κάποια ἀναβολὴ
στὴ πλερωμή.
Φοβοῦνται τὴν ἐλπίδα
φοβοῦνται Ῥόμπσον νὰ ἐλπίσουν
φοβοῦνται καναρίνι
πού ῾χεις φτερὰ ἀητοὺ
φοβοῦνται τὰ τραγούδια μας
μὴ τοὺς τσακίσουν.

Ὀχτώβρης 1949

Ὁ ἄνθρωπος μὲ τὸ γαρύφαλο                   Ἔχω πάνω στὸ τραπέζι μου τὴ φωτογραφία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τ᾿ ἄσπρο γαρούφαλο ποὺ τὸν τουφέκισαν στὸ μισοσκόταδο πρὶν τὴν αὐγὴ κάτω ἀπ᾿ τὸ φῶς τῶν προβολέων. Στὸ δεξί του χέρι κρατᾶ ἕνα γαρούφαλο πού ῾ναι σὰ μιὰ φούχτα φῶς ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ θάλασσα τὰ μάτια του τὰ τολμηρὰ τὰ παιδικὰ κοιτάζουν ἄδολα κάτω ἀπ᾿ τὰ βαριὰ μαῦρα τους φρύδια ἔτσι ἄδολα ὅπως ἀνεβαίνει τὸ τραγούδι σὰ δίνουν τὸν ὅρκο τους οἱ κομμουνιστές. Τὰ δόντια του εἶναι κάτασπρα ὁ Μπελογιάννης γελᾶ καὶ τὸ γαρούφαλο στὸ χέρι του εἶναι σὰν τὸ λόγο πού ῾πε στοὺς ἀνθρώπους τὴ μέρα τῆς λεβεντιᾶς τὴ μέρα τῆς ντροπῆς. Αὐτὴ ἡ φωτογραφία βγῆκε στο δικαστήριο ὕστερ᾿ ἀπ᾿ τὴ θανατικὴ καταδίκη .Ἀπρίλης 1952