Χρονοβιογραφία
- 1868: Γεννιέται ο Μαξίμ Γκόρκι, στο χωριό Νίζνι Νόβγκοροντ από φτωχούς γονείς. Το πραγματικό του όνομα είναι Αλεξέι Μαξίμοβιτς Πέτσκοφ.
- 1873: Πεθαίνει ο πατέρας του. Η μητέρα του θα ξαναπαντρευτεί κι ο Μαξίμ θα μείνει με τον παππού και τη γιαγιά του. Η ιστορίες, τα παραμύθια και η τρυφερή παρουσία της άσκησαν μεγάλη επίδραση πάνω του.
- 1877: Αναγκάζεται από τη φτώχια να φύγει απ΄το σπίτι σε ηλικία μόλις 9 ετών και να αναζητήσει μόνος του την τύχη του. Δοκιμάζει διάφορα επαγγέλματα: βοηθός υποδηματοποιού, αγιογράφου, λαντζέρης σε καράβι, αχθοφόρος στην Οδησσό, νυχτοφύλακας σε ψαράδικο, φούρναρης, καθαριστής καμινάδων, εργάτης στα χωράφια.Ρακένδυτος και πεινασμένος γυρνάει όλη τη Ρωσία, γνωρίζει τους ανθρώπους και τη δυστυχία τους.
- 1887: Με ένα παλιό πιστόλι πυροβολείται στο στήθος. Η σφαίρα θα μείνει στα πνευμόνια του σαράντα ολόκληρα χρόνια.
- 1892: Παρά τις αντιξοότητες αρχίζει να εκδηλώνεται η αγάπη του στη λογοτεχνία. Αρχίζει να γράφει πρώτα για βιοποριστικούς λόγους, επιφυλλίδες σ’ επαρχιακές εφημερίδες.
- 1895: Γνωριμία με τον γνωστό συγγραφέα Κορολιένκο, που του δημοσιεύει στο περιοδικό του το διήγημα“Τσελκάς” που προκαλεί ενδιαφέρον.
- 1899: Οι τυπωμένες συλλογές των διηγημάτων του γνωρίζουν καταπληκτική επιτυχία. Ο Γκόρκι γίνεται γνωστός σε όλη την Ευρώπη.
- 1902: Η Ακαδημία τον εκλέγει μέλος της. Λίγες μέρας μετά ο Τσάρος ακυρώνει την εκλογή του, με αποτέλεσμα ο Τσέχωφ και ο Κορολιένκο να παραιτηθούν.
- 1905: Αναλαμβάνει τη διεύθυνση του περιοδικού “Νέα Ζωή” κι αγωνίζεται για την επανάσταση. Συλλαμβάνεται και κλείνεται στο φρούριο Πετροπαβλόφσκ. Λογοτέχνες απ’ όλον το κόσμο κάνουν έκληση για τη σωτηρία του.
- 1913: Συμμετέχει στη μεγάλη επανάσταση του ’17
- 1921: Άρρωστος από παλιά φυματίωση κι αφού διαφώνησε με τους αρχηγούς του κόμματος για τις μεθόδους τους, φεύγει για το Κάπρι.
- 1928: Επιστρέφει στη Ρωσία.
- 1936: Πεθαίνει.
Εργογραφία
Θέατρο
- 1900-1906: “Οι Μικροαστοί”, “Στο Βυθό“, “Οι παραθεριστές”, “τα Παιδιά του Ηλίου”, “Οι Βάρβαροι”, “Οι εχθροί”.
- 1908-1917: “Οι τελευταίοι”, “Παράξενοι Άνθρωποι”, “Οι Ζίκωφ”, “Ο Γιάκοφ Μπογκομόλωφ”.
- 1931-1936: “Ο Σόμοφ και οι Άλλοι”, “Ο Εγκόρ Μπουλιτσιώφ και οι Άλλοι”, “Ο Ντοστιγκάγιεφ και οι Άλλοι”, “Η Βάσια Ζελεζνόβα”
Πεζογραφία:
- “Τσελκάς”, “Οικογένεια Ορλόφ”, “Θωμάς Γκορντέγιεφ”, “Οι τρεις”, “Η Μάνα”, “Η Εξομολόγηση”, “Οι συνεντεύξεις μου”, “Στην Αμερική”, “Το καλοκαίρι”, “Η Πολιτεία Οκούροκ”, “Ο Βίος του Ματθαίου Κοζεμιάκιν”, “Ιταλικά Παραμύθια”, “Τα παιδικά χρόνια”, “Τα Πανεπιστημιακά μου χρόνια”, “Ρωσία”, “Ρωσικά Παραμύθια”, “Η επιχείρηση του Αρτάμοφ”, “Η ζωή του Κλιμ Σάμγιν”, “Στη χώρα των Σοβιέτ”
Εργοκριτική
Ο Αλεξέι Μαξίμοβιτς Πέτσκοφ, που προτίμησε το όνομα Γκόρκι δηλαδή Πικρός, είναι ένας από τους μεγαλύτερους ρώσους συγγραφείς. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια, περιπλανήθηκε στη ρωσική γη αναζητώντας δουλειά κι εργαζόταν όπου έβρισκε. Εκεί γνώρισε τους φτωχούς εργάτες, τους μουζίκους, τους αλήτες με τη γνήσια και λεβέντικη καρδιά, όλους τους κατατρεγμένους που για αιώνες δούλευαν για τους άρχοντες μέσα στις στέππες και τα ποτάμια. Η αθλιότητα, η φτώχια κι ο ανθρώπινος πόνος δεν του είναι ξένα.
Μέσα στις μεγάλες αλλαγές που τότε ετοιμάζονταν στη Ρωσία, ο Γκόρκι ενώνεται με τους επαναστάτες και ρίχνεται στον αγώνα με όπλο την πένα του. Οι οραματισμοί του είναι οραματισμοί κάθε καταπιεσμένου ρώσου κι η πνοή του έργου του είναι το επαναστατικό φύσημα που έχει συνεπάρει το λαό.
Κεντρικός άξονας του έργου του είναι ο άνθρωπος σα λειτουργικό μέλος της ομάδας, με την κοινή ψυχή και τα κοινά ιδανικά. “Αφεντικό είναι όποιος δουλεύει” θα πει στους “Μικροαστούς” και τα λόγια του θα πέσουν σαν σύνθημα στο πλήθος. Κι η στάση του θα έρθει σε σύγκρουση με την άρχουσα τάξη και την ουσιαστικά αδιαμόρφωτη τάξη των μικροαστών. Σ’ αυτούς εξαπολύει επίθεση, όχι μόνο στους εμπόρους και τους υπαλλήλους μα και στους διανούμενους που δεν αγωνίζονται στο πλευρό του λαού. Και δεν διστάζει να τους φωνάξει κατά πρόσωπο: “Να τρώτε και να χορταίνεται, να έχετε τη ζέστη σας, να βιάζετε και να διαφθείρετε τις γυναίκες, κάνοντας τάχα πως τις αγαπάτε, η ησυχία σας, η ευκολία σας, η γωνίτσα σας-να την όλη κι όλη η ευτυχία σας.”
Πολλοί αμφισβήτησαν τη λογοτεχνική αξία των έργων του. Βρήκαν κουραστικές τις αφηγήσεις του ή στα θεατρικά του μιμήσεις του Τσέχωφ κι έλλειψη υψηλής δραματικότητας. Όσο κι αν μπορούμε να διαπιστώσουμε τούτα τα στοιχεία σε μερικά έργα του, δε μπορούμε να παραβλέψουμε τη γενικότερη αξία τους. Ο Γκόρκι είναι ο μοναδικός ρώσος συγγραφέας που με τόση ανθρωπιά στράφηκε στην ψυχολογία του ρώσου εργάτη και παρακολούθησε την πορεία του.
Σχετικά αποσπάσματα
- Νιλ: Τα δικαιώματα δεν τα δίνουν, τα δικαιώματα[...] τα παίρνουν [...] Ο άνθρωπος πρέπει ν’ αγωνιστεί ο ίδιος για τα δικαιώματά του αν δεν θέλει να λιώσει κάτω από το βάρος των υποχρώσεων…
[Απόσπασμα: Μικροαστοί του Γκόρκι] - …δε μας δείχνει μονάχα σε τί ο ρωσικός λαός είναι Ρωσικός, αλλά προ παντός σε τι είναι λαός, τι μέρος αποτελεί, του μοναδικού λαού του δυστυχισμένου και καταπιεζομένου, του παγκόσμου προλεταριάτου.
[Στέφαν Τσβάιχ. Μελέτημα για τον Γκόρκι] 
…χωρίς παραπανίσιο οπτιμισμό μέσα στο θρίαμβο, δυνατός την ώρα του κινδύνου και χωρίς περηφάνεια στην επιτυχία, έμπασε τους ανθρώπους μέσα στο έργο του τον ένα κοντά στον άλλο μέχρις ότου να σχηματίσουν μια στρατιά, ένα μπλοκ, μιαν εικόνα του αιώνιου λαού, αυτή την πρώτη ύλη κάθε δημιουργίας και κάθε δημιουργικής δύναμης.
[Στέφαν Τσβάιχ. Μελέτημα για τον Γκόρκι]
Σχετικές ηλεκτρονικές σελίδες
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Λυκούργος Καλλέργης
ΤΗΛΕΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στέλιος Ράλλης
ΣΚΗΝΙΚΑ: Νίκος Πετρόπουλος
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Ιωάννα Παπαντωνίου
ΠΑΙΖΟΥΝ: Κατερίνα Βασιλάκου, Θανάσης Μυλωνάς, Ιάκωβος Ψαρράς, Μαρία Φωκά, Νόρα Κατσέλη, Άννα Γεραλή, Χρήστος Μάντζαρης, Νικηφόρος Νανέρης, Γιάννης Ροζάκης, Αλέξης Σταυράκης.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 180 min
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ: Α’ Μέρος 6/12/1982 & Β’ Μέρος 13/12/1982
ΤΗΛΕΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Στέλιος Ράλλης
ΣΚΗΝΙΚΑ: Νίκος Πετρόπουλος
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ: Ιωάννα Παπαντωνίου
ΠΑΙΖΟΥΝ: Κατερίνα Βασιλάκου, Θανάσης Μυλωνάς, Ιάκωβος Ψαρράς, Μαρία Φωκά, Νόρα Κατσέλη, Άννα Γεραλή, Χρήστος Μάντζαρης, Νικηφόρος Νανέρης, Γιάννης Ροζάκης, Αλέξης Σταυράκης.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 180 min
ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΒΟΛΗ: Α’ Μέρος 6/12/1982 & Β’ Μέρος 13/12/1982
ΥΠΟΘΕΣΗ
Η σειρά «ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ» παρουσιάζει σε τέσσερεις πράξεις το πρώτο μεγάλο έργο του ΜΑΞΙΜ ΓΚΟΡΚΥ (MAXIM GORKY) «ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ» σε μετάφραση, διασκευή και θεατρική σκηνοθεσία του ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ ΚΑΛΛΕΡΓΗ.
Η πλοκή εξελίσσεται στη Ρωσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Στο σπίτι της οικογένειας ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ μένουν τέσσερα νεαρά παιδιά μαζί με τους δυο ηλικιωμένους γονείς τους.
Η ΤΑΤΙΑΝΑ (ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ) είναι δασκάλα σε σχολείο και ανύπαντρη.
Ο ΠΙΟΤΡ (ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΝΑΝΕΡΗΣ) είναι φοιτητής νομικής αλλά τον έχουν διώξει από το πανεπιστήμιο.
Είναι ερωτευμένος με την ΕΛΕΝΑ ΝΙΚΟΛΑΓΙΕΒΝΑ (ΝΟΡΑ ΚΑΤΣΕΛΗ), μια χήρα που μένει πάνω από το σπίτι τους.
Παράλληλα, ο πατέρας της οικογένειας ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ (ΙΑΚΩΒΟΣ ΨΑΡΡΑΣ) ανησυχεί για τα παιδιά του και τα μαλώνει επειδή δεν βάζουν τάξη στη ζωή τους, όπως την εννοεί εκείνος.
Έχει κάνει πολλές θυσίες και κόπους και παραπονιέται επειδή δεν βλέπει την ανάλογη ανταμοιβή και ικανοποίηση.
Ο Τερέντι Κριζανφόβιτς (ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΥΡΑΚΗΣ) νοικιάζει ένα δωμάτιο του σπιτιού.
Δουλεύει και ξοδεύει τα χρήματα του πίνοντας συνεχώς αλκοόλ. Πιστεύει πως έτσι ξεχνά τη δυστυχισμένη ζωή που κάνουν οι «ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ» όπως ο ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ και τα παιδιά του.
Ο ΝΗΛ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ, θετός γιος της οικογένειας, δουλεύει σκληρά για να εξασφαλίσει τα προς το ζην.
Αγαπά και θέλει να παντρευτεί την ΠΟΛΙΑ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ (ΑΝΝΑ ΓΕΡΑΛΗ). Αυτό χαροποιεί τον ΠΕΡΤΣΙΚΙΝ, πατέρα της ΠΟΛΙΑΣ, αλλά βρίσκει αρνητικό τον ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ επειδή πιστεύει πως ο ΝΗΛ είχε δώσει ψεύτικες ελπίδες στην κόρη του ΤΑΤΙΑΝΑ.
Τελικά, τον διώχνει από το σπίτι του μετά από μια παρ’ ολίγον αυτοκτονία της ΤΑΤΙΑΝΑΣ.
Στο σπίτι οι καυγάδες και οι συγκρούσεις μεταξύ των δυο γενεών έχουν ως αποτέλεσμα να χωριστεί η οικογένεια.
Τα παιδιά δεν αντέχουν άλλο τον πιεστικό πατέρα τους και ένα – ένα φεύγουν από το σπίτι.
Αρχικά η ΠΟΛΙΑ με το ΝΗΛ και μετά ο ΠΙΟΤΡ με την ΕΛΕΝΑ που αποκαλύπτει στον ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ ότι εκείνη πρότεινε στον ΠΙΟΤΡ να παντρευτούν. Μόνο η ΤΑΤΙΑΝΑ (ΤΑΝΙΑ) μένει πίσω στο πατρικό σπίτι.
Οι δυο γονείς είναι απελπισμένοι αλλά ο πατέρας ελπίζει ότι κάποιο από τα που έφυγαν θα επιστρέψει σύντομα.
Η σειρά «ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ» παρουσιάζει σε τέσσερεις πράξεις το πρώτο μεγάλο έργο του ΜΑΞΙΜ ΓΚΟΡΚΥ (MAXIM GORKY) «ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ» σε μετάφραση, διασκευή και θεατρική σκηνοθεσία του ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ ΚΑΛΛΕΡΓΗ.
Η πλοκή εξελίσσεται στη Ρωσία στις αρχές του 20ου αιώνα. Στο σπίτι της οικογένειας ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ μένουν τέσσερα νεαρά παιδιά μαζί με τους δυο ηλικιωμένους γονείς τους.
Η ΤΑΤΙΑΝΑ (ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ) είναι δασκάλα σε σχολείο και ανύπαντρη.
Ο ΠΙΟΤΡ (ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΝΑΝΕΡΗΣ) είναι φοιτητής νομικής αλλά τον έχουν διώξει από το πανεπιστήμιο.
Είναι ερωτευμένος με την ΕΛΕΝΑ ΝΙΚΟΛΑΓΙΕΒΝΑ (ΝΟΡΑ ΚΑΤΣΕΛΗ), μια χήρα που μένει πάνω από το σπίτι τους.
Παράλληλα, ο πατέρας της οικογένειας ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ (ΙΑΚΩΒΟΣ ΨΑΡΡΑΣ) ανησυχεί για τα παιδιά του και τα μαλώνει επειδή δεν βάζουν τάξη στη ζωή τους, όπως την εννοεί εκείνος.
Έχει κάνει πολλές θυσίες και κόπους και παραπονιέται επειδή δεν βλέπει την ανάλογη ανταμοιβή και ικανοποίηση.
Ο Τερέντι Κριζανφόβιτς (ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΥΡΑΚΗΣ) νοικιάζει ένα δωμάτιο του σπιτιού.
Δουλεύει και ξοδεύει τα χρήματα του πίνοντας συνεχώς αλκοόλ. Πιστεύει πως έτσι ξεχνά τη δυστυχισμένη ζωή που κάνουν οι «ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ» όπως ο ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ και τα παιδιά του.
Ο ΝΗΛ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ, θετός γιος της οικογένειας, δουλεύει σκληρά για να εξασφαλίσει τα προς το ζην.
Αγαπά και θέλει να παντρευτεί την ΠΟΛΙΑ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ (ΑΝΝΑ ΓΕΡΑΛΗ). Αυτό χαροποιεί τον ΠΕΡΤΣΙΚΙΝ, πατέρα της ΠΟΛΙΑΣ, αλλά βρίσκει αρνητικό τον ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ επειδή πιστεύει πως ο ΝΗΛ είχε δώσει ψεύτικες ελπίδες στην κόρη του ΤΑΤΙΑΝΑ.
Τελικά, τον διώχνει από το σπίτι του μετά από μια παρ’ ολίγον αυτοκτονία της ΤΑΤΙΑΝΑΣ.
Στο σπίτι οι καυγάδες και οι συγκρούσεις μεταξύ των δυο γενεών έχουν ως αποτέλεσμα να χωριστεί η οικογένεια.
Τα παιδιά δεν αντέχουν άλλο τον πιεστικό πατέρα τους και ένα – ένα φεύγουν από το σπίτι.
Αρχικά η ΠΟΛΙΑ με το ΝΗΛ και μετά ο ΠΙΟΤΡ με την ΕΛΕΝΑ που αποκαλύπτει στον ΒΑΣΙΛΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ ότι εκείνη πρότεινε στον ΠΙΟΤΡ να παντρευτούν. Μόνο η ΤΑΤΙΑΝΑ (ΤΑΝΙΑ) μένει πίσω στο πατρικό σπίτι.
Οι δυο γονείς είναι απελπισμένοι αλλά ο πατέρας ελπίζει ότι κάποιο από τα που έφυγαν θα επιστρέψει σύντομα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου