Ένας μέσα - Ένας έξω. Μια φράση που δεν θέλεις ποτέ να ακούσεις και που σίγουρα είναι ακόμη πιο δύσκολο να ακούς όταν δραπετεύεις από καταστάσεις πολέμου, εκμετάλλευσης και δίωξης. Η πρόσφατη πρόταση της ΕΕ για την επίλυση της προσφυγικής κρίσης στρέφεται στην επιστροφή των προσφύγων και άλλων μεταναστών που διασχίζουν το Αιγαίο πίσω στην Τουρκία, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα αιτήματα ασύλου τους. Σε αντάλλαγμα για κάθε Σύριο που θα επιστρέφεται, οι Ευρωπαϊκές χώρες θα δέχονται έναν Σύριο πρόσφυγα που ζει αυτή τη στιγμή στην Τουρκία.
Η συμφωνία είναι γεμάτη ηθικά και νομικά κενά, και η κυβέρνηση της Ελλάδας θα πρέπει να την απορρίψει ολοκληρωτικά, γιατί:
1. Είναι απάνθρωπη
Η ανταλλαγή προσφύγων με πρόσφυγες είναι αποκρουστική και αγνοεί ολοκληρωτικά τους ανθρώπους που βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της κρίσης. Προκαλεί ανησυχία πως το εν λόγω σχέδιο συνδέει και εξαρτά κάθε προσφερόμενη θέση επανεγκατάστασης για έναν Σύριο πρόσφυγα στην ΕΕ, με κάποιον άλλον Σύριο πρόσφυγα που θα θέτει τη ζωή του σε κίνδυνο για να διασχίσει τη θανάσιμη θαλάσσια διαδρομή προς την Ελλάδα. Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε σημαντική διάβρωση των δικαιωμάτων των προσφύγων και θα είχε διεθνείς νομικές επιπτώσεις, πολύ πέραν της Ευρώπης.
2. Οι πρόσφυγες μπορεί να καταλήξουν πάλι σε μία εμπόλεμη ζώνη
Μεταφέροντας τους πρόσφυγες πίσω σε μία «ασφαλή τρίτη χώρα» (μια χώρα της οποίας δεν είναι υπήκοοι και όπου θεωρείται ότι θα είναι ασφαλείς) θα εξαρτηθεί από την ικανότητα και την προθυμία αυτής της χώρας να παράσχει ένα ασφαλές μέρος για να ζήσουν. Εν προκειμένω, η έννοια της «ασφαλούς τρίτης χώρας» για την Τουρκία προκαλεί ανησυχία, καθώς αποτελεί μια χώρα με χαμηλές "επιδόσεις" και ιστορικό σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων.
Πολλοί πρόσφυγες στην Τουρκία ζουν υπό άθλιες συνθήκες, χωρίς επαρκή στέγαση. Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά πρόσφυγες δεν έχουν πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση. Έχουμε δει ακόμα και πρόσφυγες να βρίσκονται υπό κράτηση και να απωθούνται κατά μήκος των συνόρων της Συρίας από τις Τουρκικές αρχές.
Στην πραγματικότητα, η Τουρκία δεν είναι πλήρες μέλος της Σύμβασης για τους Πρόσφυγες του 1951 και παρότι διαθέτει ένα προσωρινό σύστημα προστασίας για τους Σύριους, άλλοι μη-Ευρωπαίοι πρόσφυγες δεν απολαμβάνουν αντίστοιχης προστασίας στη χώρα. Η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρηθεί «ασφαλής τρίτη χώρα» στην οποία οι χώρες της ΕΕ μπορούν έτσι απλά να μεταθέσουν τις υποχρεώσεις τους.
3. Θα ενθαρρύνει τους διακινητές
Εάν τα σχέδια προχωρήσουν, οι άνθρωποι που θα διαφεύγουν από τις συγκρούσεις και την δίωξη και οι οποίοι δεν θα καταφέρουν να βρουν ασφάλεια σε χώρες όπως ο Λίβανος, η Ιορδανία και η Τουρκία (χώρες που ήδη φιλοξενούν πολύ περισσότερους πρόσφυγες από τις χώρες της ΕΕ) θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν ακόμα πιο θανάσιμες διαδρομές για να φτάσουν στην Ευρώπη. Οι προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι δε θα καταφέρουν τίποτα περισσότερο από το να ενθαρρύνουν και να ενδυναμώσουν τους διακινητές, ακριβώς δηλαδή το ζήτημα που εννοείται πως προτίθεται να επιλύσει αυτή η συμφωνία.
4. Χιλιάδες θα παραμείνουν αβοήθητοι
Δεν είναι σαφές τι θα συμβεί στους πρόσφυγες που είναι τώρα εγκαταλελειμμένοι στο κρύο, κάτω από άθλιες συνθήκες σε άλλα σημεία της Ευρώπης (όπως στην Ελλάδα και στην Ειδομένη), χωρίς να έχουν πρόσβαση ούτε καν στις πιο βασικές εγκαταστάσεις. Η υπάρχουσα κατάσταση συνιστά ήδη μια ανθρωπιστική κρίση, που κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μεγάλη καταστροφή εάν οι ηγέτες της ΕΕ δεν θεσπίσουν αμέσως μέτρα επείγουσας αντιμετώπισης.
5. Παραβιάζει το διεθνές δίκαιο
Τα σχέδια υπονομεύουν την ανάγκη για εξατομικευμένη εξέταση των αιτημάτων ασύλου. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος μαζικής επιστροφής ατόμων στην Τουρκία, χωρίς την απαραίτητη εξατομικευμένη κρίση ή άλλες δικλείδες ασφαλείας. Αυτή η προσέγγιση υπολείπεται σημαντικά του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Στην πραγματικότητα δεν προέρχονται όλοι οι πρόσφυγες από τη Συρία, η Τουρκία, όμως, δεν μπορεί να στηρίξει και πρακτικά δε στηρίζει- όλους εκείνους που κατάγονται από τη Συρία και επιπλέον δεν έχει ένα λειτουργικό σύστημα ασύλου για πολλούς άλλους.
Τι μπορείς να κάνεις
Ο καθένας έχει το δικαίωμα να αναζητήσει προστασία έξω από τη χώρα του, αλλά για τους περισσότερους πρόσφυγες είναι αδύνατο να φτάσουν στην Ευρώπη νόμιμα και με ασφάλεια. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δε θα πρέπει απλά να κάθονται και να παρατηρούν τους -όλο και περισσότερους- ανθρώπους που αναγκάζονται να πέσουν στα χέρια των διακινητών και να ακολουθήσουν επικίνδυνες και συχνά θανάσιμες διαδρομές. Ανέλαβε δράση. Πίεσέ τους να πάρουν επειγόντως μέτρα.
Υπόγραψε την έκκλησή μας για δίκαιη κατανομή των ευθυνών της ΕΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου