Η Εργατική Πρωτομαγιά σε Κούβα και Χιλή – Ιστορική αναδρομή (1929-1979)

Ο Πρόεδρος της Χιλής Σαλβαδόρ Αλιέντε κατά τη διάρκεια του γιορτασμού της Εργατικής Πρωτομαγιάς (1972)

1929, Κούβα. Είκοσι χιλιάδες κουβανοί εργάτες, με την καθοδήγηση του παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος, γέμισαν το στάδιο «Νουέβο Φρόντο» της Αβάνας, την Πρωτομαγιά του 1929. 8.000 άτομα ξεχύθηκαν από το στάδιο και βάδισαν στο λιμάνι, όπου επιβιβάστηκαν σε βάρκες για να πάνε στην απέναντι παραλία, στο προάστιο Ρέγκλα. Εκεί 3.000 εργάτες προσχώρησαν στη διαδήλωση και όλοι μαζί έκαναν πορεία προς το «Δέντρο του Λένιν». Το δέντρο είχε φυτευτεί αμέσως μετά τη νικηφόρα Μπολσεβίκικη Επανάσταση κι ήταν έθιμο να μαζεύονται κάθε χρόνο, την Πρωτομαγιά, οι εργάτες της Αβάνας κοντά στο δέντρο, για ν’ αποτίουν φόρο τιμής στον ηγέτη της Οχτωβριανής Επανάστασης.

Εκείνη την Πρωτομαγιά ξέσπασε μάχη ανάμεσα στην αστυνομία, που την ενίσχυσαν έφιπποι στρατιώτες, και τους διαδηλωτές. Ένας εργάτης σκοτώθηκε επιτόπου και δεκαοκτώ, ανάμεσά τους και δυο γυναίκες, τραυματίστηκαν. Ένας από αυτούς πέθανε αργότερα. Επίσης τραυματίστηκαν τρεις αστυνομικοί. Την επομένη, εκατοντάδες εργάτες ακολούθησαν τα φέρετρα των δολοφονημένων διαδηλωτών, του Ροντόλφο Περέζ και του Χουάν Μοντέιγκο, στο νεκροταφείο. Ανάμεσα στις δεκάδες στεφάνια που σκέπαζαν τα φέρετρα υπήρχε ένα με την επιγραφή: «Σαν απάντηση σ’ εκείνους που θυσιάστηκαν στον αγώνα, το προλεταριάτο θα ενισχύσει τις επαναστατικές γραμμές του».

1930, Κούβα. Παρά την τρομοκρατία του καθεστώτος του Ματσάδο στην Κούβα, χιλιάδες άνεργοι Κουβανοί διαδήλωσαν την Πρωτομαγιά του 1930. Όπως και το 1929, οι εργάτες δέχτηκαν επίθεση από την αστυνομία και το στρατό όταν, μετά από την παρέλασή τους στην Αβάνα, έκαναν το ετήσιο προσκύνημά τους στην Πλατεία Λένιν στη Ρέγκλα, απέναντι από τον κόλπο όπου είχε φυτευτεί το δέντρο προς τιμή του Ρώσου επαναστάτη ηγέτη. Σκοτώθηκαν και πάλι δύο εργάτες, και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν.

1931, Κούβα. Τον επόμενο χρόνο (1931), έγιναν μάχες ανάμεσα στην αστυνομία και διαδηλωτές της Πρωτομαγιάς, στην Αβάνα.

1952, Χιλή. Στην Πρωτομαγιάτικη διαδήλωση του 1952, στο Σαντιάγκο της Χιλής, οι εργάτες ζήτησαν την εθνικοποίηση των ορυχείων χαλκού της Χιλής. «Τα ορυχεία ανήκουν κατά το μεγαλύτερο μέρος σε συμφέροντα των ΗΠΑ», σημείωνε η Νιου Γιορκ Τάιμς.

1955, Κούβα. Η Συνομοσπονδία των Εργατών της Κούβας, που είχε στενούς δεσμούς με την AFL και ήταν κάτω απ” τον έλεγχο του δικτάτορα Φουλγκέντσιο Μπατίστα, ψήφισε την απαγόρευση της παραδοσιακής Πρωτομαγιάτικης παρέλασης. Όμως το παράνομο Κομμουνιστικό Κόμμα κατάγγειλε την απόφαση και στις 8 του Απρίλη ο χώρος περιπάτου Πράδο, στην Αβάνα, πλημμύρισε με προκηρύξεις διαμαρτυρίας για τη ματαίωση της παρέλασης. Στη συνέχεια, την 1η του Μάη, αψηφώντας την κυβέρνηση, χιλιάδες εργάτες της Αβάνας προσπάθησαν να οργανώσουν μια Πρωτομαγιάτικη παρέλαση μαμούθ, αλλά εμποδίστηκαν από την αστυνομία. Δέκα γυναίκες και δεκάδες άντρες συνελήφθηκαν σε μια μάχη που κράτησε πολλές ώρες.

1959, Κούβα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, μετά τη νίκη της κουβανέζικης επανάστασης υπό την ηγεσία του Φιντέλ Κάστρο, οι Κουβανέζοι παρέλασαν την Πρωτομαγιά του 1959 χωρίς να κινδυνεύει η ζωή τους. Με την παρατήρηση ότι 500.000 παρέλασαν στην Πλάζα ντε λα Ρεπούμπλικα στην Αβάνα, η Νιου Γιορκ Τάιμς έγραφε με μεγάλους τίτλους: «Η Κούβα κάνει μια μαζική παρέλαση. Πατρίδα ή θάνατος είναι το θέμα του γιγάντιου Πρωτομαγιάτικου γιορτασμού».

Πλατεία της Επανάστασης, Αβάνα, Κούβα. Παρέλαση την Πρωτομαγιά του 1961

1961, Κούβα. Στις 26 του Απρίλη 1961, ύστερα από την ήττα των εκπαιδευμένων και υποστηριζόμενων από την Αμερική αντεπαναστατών, στον Κόλπο των Χοίρων, ο Φιντέλ Κάστρο εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο η Κούβα θα ήταν στο εξής ένα «σοσιαλιστικό κράτος». Γύρω στους 500.000 Κουβανούς διαδήλωσαν στην Αβάνα την Πρωτομαγιά ενάντια στις «ιμπεριαλιστικές Ενωμένες Πολιτείες» και διατράνωσαν την υποστήριξή τους στη νέα σοσιαλιστική κοινωνία της Κούβας. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό με τα συνθήματα: «Ζήτω ο σοσιαλισμός που καταργεί όλους τους εκμεταλλευτές». «Κάτω ο ιμπεριαλισμός των Γιάνκηδων», «Πατρίδα ή θάνατος!» Πάνω από 3.000 Κουβανοί που εργάζονταν στη ναυτική βάση του Γκουαντανάμο (που κατέχουν οι Ενωμένες Πολιτείες από το 1903) εγκαταλείψαν τη δουλειά στην πρώτη γενική απεργία που έγινε στη βάση, από πενήντα οκτώ χρόνια. Ενώθηκαν μαζί μ’ εκείνους που πανηγύριζαν για την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού στην Κούβα και στις 2 του Μάη γύρισαν πίσω στις δουλιές τους.

1965, Κούβα. Την Πρωτομαγιά του 1965, ο Φιντέλ Κάστρο καταδίκασε, στην Αβάνα, την εισβολή των αμερικάνων πεζοναυτών στη Δομινικανή Δημοκρατία, χαρακτηρίζοντάς την σαν «ένα από τα πιο εγκληματικά και επαίσχυντα συμβάντα του αιώνα μας». Τα συνθήματα των εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών έλεγαν: «Καταγγέλλουμε τη σφαγή στον Αγιο Δομίνικο από τους Γιάνκηδες», «Αλληλεγγύη με όλους τους λαούς που μάχονται τον ιμπεριαλισμό, από το Βιετνάμ μέχρι τη Βενεζουέλα και από την Δομινικανή Δημοκρατία ως το Κογκό».

1972, Χιλή. Στο λόγο του για την Πρωτομαγιά του 1972, στο Σαντιάγκο της Χιλής, ο πρόεδρος Σαλβατόρ Αλιέντε Γκόσενς κατηγόρησε τις Ενωμένες Πολιτείες ότι επιβάλλουν οικονομικό αποκλεισμό στη Χιλή και, μεταξύ άλλων, επεσήμανε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ εμπόδισαν την παροχή μακροπρόθεσμων αναπτυξιακών δανείων προς την Χιλή από διεθνείς τράπεζες, όπως η Διεθνής Τράπεζα και η Διαμερικανική Τράπεζα Αναπτύξεως. Το 1973 ο Αλιέντε σκοτώθηκε και η σοσιαλιστική του κυβέρνηση ανατράπηκε με πραξικόπημα που οργάνωσαν η CIA και αμερικάνικες εταιρίες σε συνεργασία με το στρατηγό Αουγκούστο Πινοτσέτ, που κατέλαβε την εξουσία.

1978, Χιλή. Οι εκδηλώσεις για την Πρωτομαγιά απαγορεύτηκαν κάτω από τη βάναυση δικτατορία του Πινοτσέτ. Σε μια ανταπόκριση από τη Χιλή, την 1η του Μάη 1978, σημειώνεται: «Περίπου 300 άτομα συνελήφθηκαν σήμερα στο Σαντιάγκο, όταν η αστυνομία διάλυσε μια Πρωτομαγιάτικη διαδήλωση που οργανώθηκε παρά την κυβερνητική απαγόρευση. Οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε μια πλατεία της πόλης φωνάζοντας «Ελευθερία» και «Ζήτω η Πρωτομαγιά»».

1979, Χιλή. Η αστυνομία συνέλαβε εκατοντάδες Χιλιανούς που επιχείρησαν να συγκροτήσουν διαδήλωση. Μια γυναίκα είπε σε δημοσιογράφο πως «αν η αστυνομία ήθελε να κλείσει μέσα όλους όσους ήταν αντίθετοι με την κυβέρνηση, θα έπρεπε να συλλάβει όλους τους Χιλιανούς». Οι διαδηλωτές, πολλοί από τους οποίους ήταν κομμουνιστές, φώναζαν: «Ο λαός κατέβηκε στους δρόμους και ζητάει ελευθερία».

[Αποσπάσματα από το βιβλίο του Αμερικάνου ιστορικού Φίλιπ Φόνερ «ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ 1886-1986», εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1986. Στο βιβλίο ο Φόνερ περιγράφει τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των εργατών και των άλλων εργαζομένων σε διάφορες χώρες του πλανήτη την εκατονταετία 1886-1986, δίνοντας έμφαση στα γεγονότα στο Σικάγο (1886) που συνδέονται με την καθιέρωση της 1ης του Μάη σαν μέρας πάλης και διεθνούς αλληλεγγύης των εργατών όλου του κόσμου.]

Επιμέλεια: Οικοδόμος //
πηγή:http://atexnos.gr