Στις 13 Μαρτίου το 1964 στην Νέα Υόρκη, η Kitty Genovese επέστρεφε σπίτι της, όταν δέχτηκε μία ανηλεή επίθεση από ένα κλέφτη ο οποίος την μαχαίρωσε, την βίασε και την έκλεψε. Το πιο σημαντικό στοιχείο της υπόθεσης, είναι ότι το όλο συμβάν, εκτυλίχθηκε σε διάστημα τουλάχιστον μισής ώρας και σε περισσότερα από τρία σημεία.
Η Kitty, καθ όλη την διάρκεια των επιθέσεων φώναζε δυνατά και καλούσε για βοήθεια, οπότε υπήρξαν άτομα τα οποία βγήκαν σε κάποια μπαλκόνια, ίσως κάποιοι περαστικοί από μακρυά κλπ. Οπότε ο κλέφτης όταν έβλεπε τους άλλους απομακρυνόταν προσωρινά από φόβο, αλλά μόλις έβλεπε ότι τελικά δεν επέμβαινε κανένας ουσιαστικά, δεν πήγαινε κανείς να βοηθήσει (δεν κάλεσαν καν την αστυνομία), επέστρεφε κάθε λίγο και λιγάκι για να τελειώσει τη δουλειά που είχε αφήσει στη μέση. Μέχρι που έξω από το σπίτι της, την ώρα που προσπαθούσε αιμόφυρτη να πάει, της έδωσε την χαριστική βολή και την σκότωσε
Όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, υπήρχαν περίπου 38 μάρτυρες (ο αριθμός ίσως είναι υπερβολικός και αναληθείς, αλλά το νούμερο ήταν σίγουρα μεγάλο), οι οποίοι είχαν εις γνώση τους τουλάχιστον κάποιο κομμάτι της επίθεσης.
Οι βασικές δικαιολογίες που χρησιμοποιούσαν ήταν είτε πως δεν είχαν αντιληφθεί τη σοβαρότητα του γεγονότος είτε πίστευαν πως ΣΙΓΟΥΡΑ θα είχε επέμβει κάποιος άλλος.
Το συγκεκριμένο περιστατικό, ήταν αφετηρία για την μελέτη του φαινομένου τα επόμενα χρόνια και ονομάστηκε ‘Η επίδραση των παρευρισκομένων’ ή αλλιώς ‘Το Σύνδρομο Genovese‘.
Η εξήγησε του φαινομένου που δόθηκε είναι περιληπτικά η παρακάτω:
Ένας άνθρωπος όταν δει κάποιο να υποφέρει θα τον βοηθήσει. Όταν όμως υπάρχουν άλλοι παρευρισκόμενοι τότε στο μυαλό του επιδρά η βασική αρχή της κοινωνικής επιρροής. Παρακολουθεί τις αντιδράσεις των άλλων ανθρώπων για να δει αν οι άλλοι θεωρούν ότι είναι απαραίτητο να παρέμβει. Η σκέψη είναι η εξής: «Για να μην βοηθά κάποιος άλλος πάει να πει πως το σωστό είναι ότι δεν πρέπει να βοηθήσω ούτε κι εγώ για κάποιο λόγο». Όταν όλοι όμως σκεπτόμαστε υποσυνείδητα το ίδιο πράγμα τότε κανείς δεν θα βοηθήσει αφού όλοι μας περιμένουμε κάποιον άλλο να το κάνει ή να κάνει την αρχή. Επίσης πολλοί φοβούνται πως δεν θα δώσουν τη σωστή βοήθεια κι ότι κάποιος άλλος περαστικός, γιατρός για παράδειγμα θα βρεθεί να το κάνει.
Η παραπάνω ιστορία, έστω και συνειρμικά εξηγεί κατά μεγάλο βαθμό και το τόσο έντονο στοιχείο της ανάθεσης που ευδοκιμεί ακόμα στις μέρες μας. Δηλαδή η κατάσταση κατά την οποία οι πολιτικές – οικονομικές – κοινωνικές κρίσεις που παρουσιάζονται, αναζητάνε λύση πάντα από τους άλλους, από τους θεσμούς, από τους ειδικούς, από όλους του άλλους.
Σκέφτομαι, ακόμα και εκείνα τα μαχητικά κομμάτια της κοινωνίας, ως ένα βαθμό, με τους αγώνες που κάνουν, από την μία λειτουργούν σαν προτρεπτικές τάσεις που μπορεί να παρασύρουν και άλλους πολλούς μαζί και να οδηγήσουν σε μία εξέγερση, αλλά λειτουργούν και ως άλλοθι και αποσυμπιεστικά για τους υπόλοιπους, τους σκυφτούς που κάθονται χαλαροί στην βολή της ανάθεσης ακόμα και του δικού τους αγώνα, δηλαδή έχουμε στο μυαλό μας ότι κάποιοι θα αντιδράσουν για αυτό, κάποιοι θα απεργήσουν, κάποιοι θα τα σπάσουν, ε, κάποιος δεν πρέπει να δει και λίγη γαμημένη τηλεόραση;
Μετά παρακολούθησα και ένα πείραμα, που το πάει λίγο παραπέρα, το οποίο αποδεικνύει πολύ πιο έντονα την κοινωνική αποχαύνωση, και τα μπερδεμένα κριτήρια που πάλλονται στα κεφάλια μας, δείτε το βίντεο:
Το οποίο αποδεικνύει περίτρανα, ότι τουλάχιστον στις ‘σύγχρονες’ κοινωνίες, έχουμε την τάση να παρέχουμε βοήθεια στο ”σωστό γκρουπ ανθρώπων”. Στο παραπάνω βίντεο ένα άντρας ντυμένος λιτά κείτονταν στο δρόμο και ζητούσε βοήθεια, δεκάδες άνθρωποι πέρασαν από μπροστά του χωρίς κανένας να του δώσει ουσιαστική σημασία για 20′! Ενώ επαναλήφθηκε το ίδιο, με την ειδοποιό διαφορά (όπως αποδείχθηκε) ότι φορούσε κουστούμι, τότε χρειάστηκαν απλά 4”. Σαν την ιατρική περίθαλψη είναι τελικά, έχει την σωστή όποιος μπορεί να την αγοράσει.
Επειδή η ανθρώπινη ψυχολογία και τα κουσούρια που κουβαλάμε πάνω μας είναι προϊόντα συνθηκών, όχι ανθρώπων, αντί να προσπαθούμε να αλλάξουμε τους ανθρώπους, μήπως να προσπαθούσαμε να αλλάξουμε τις συνθήκες;
Και επειδή οι πράξεις είναι εν τέλη αυτές που μετράνε και όχι οι αναλύσεις, την επόμενη φορά που θα δούμε κάποιον να υποφέρει, την επόμενη φορά που θα καταλάβουμε μία συνθήκη κάνει πολλούς να υποφέρουν, καλό θα είναι να δράσουμε, μην περιμένουμε να πεθάνει για να μπορούμε να το αναλύσουμε μετά, μην περιμένουμε τους άλλους που το βιώνουν επίσης να το κάνουν για μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου