Η ανυπακοή, στα μάτια όποιου έχει διαβάσει ιστορία, είναι η προπατορική αρετή του ανθρώπου. Από την ανυπακοή γεννήθηκε η πρόοδος, από την ανυπακοή και η επανάσταση.
Τρίτη 22 Απριλίου 2014
Τρίτη 15 Απριλίου 2014
Γιατί φωνάζουμε και φουσκώνουμε, και χτυπάμε το κούτελο στο μάρμαρο ότι είμαστε Έλληνες; Δημήτρης Λιαντίνης - "Γκέμμα".
«Είναι μεγάλη ιστορία να πιαστώ να σε πείσω, ότι οι νεοέλληνες από τους αρχαίους έχουμε μόνο το τομάρι που κρέμεται στο τσιγκέλι του σφαγέα. Θέλει κότσια το πράμα. Θέλει καιρό και κόπο. Θέλει σκύψιμο μέσα μας, και σκάψιμο βαθύ. Και κυρίως αυτό: θέλει το μεγάλο πόνο.
Θα σε καλέσω όμως σ’ έναν απλό περίπατο. Θα κάνουμε ένα πείραμα, που λένε οι φυσικοί. Για νά ‘χουμε αποτέλεσμα έμπεδο. Και η γνώση που θα κερδίσουμε νά ‘ναι σίγουρη.
Θα επιχειρήσουμε μια στατιστική έρευνα. Θα διατρέξουμε τη χώρα απ’ άκρη σ’ άκρη. Από το χωριό Πυρσόγιαννη της Ηπείρου ως την επαρχία Βιάνου της Κρήτης. Από τη Νίψα και τις Σάππες της Θράκης ως το Παραλίμνι της Κύπρου, κι ως την άκρη το Ταίναρο.
Θα ρωτήσουμε νεοέλληνες απ’ όλες τις τάξεις και όλα τα επίπεδα. Γυναίκες και άντρες, γερόντους και παιδιά, αγράμματους και επιστήμονες, φτωχούς και πλούσιους, ακοινώνητους και αριστοκράτες, πουτάνες και καλόγριες, ξωχάρηδες και αστούς, φιλέρημους και χαροκόπους. Για νά ‘ναι το δείγμα μας ευρύ και πλήρες, που λένε οι γραφειοκράτες.
Όλα ετούτα τα αθώα και ανυποψίαστα πλήθη θα τα ρωτήσουμε δυό τρεις ερωτήσεις από το Ελληνικό, κι άλλες τόσες από το Εβραίικο.
Στο Ελληνικό λοιπόν. Να μας ειπούν τι γνωρίζουν για την αρχαία Ελλάδα. Ζητούμε μια γνώση σοβαρή και υποψιασμένη. Όχι φολκλόρ και γραφικότητες.
Γιατί γνώση της Ελλάδας είναι εκείνο που ξέρουμε να το ζούμε κιόλας. Όχι δηλαδή ο Ηρακλής μωρό έπνιξε τα φίδια• ότι ο Αρχιμήδης εχάραζε κύκλους στην άμμο• ούτε τᾶν ἢ ἐπί τᾶς, μέτρον ἂριστον, ο Μινώταυρος στην Κρήτη και το πιθάρι του Διογένη• ούτε αν ξέρουν πως η ψωλή του Δία εγίνηκε κεραυνός και χτύπησε τους σχιστούς λειμώνες της Ολυμπιάδας, για να γεννήσει στο Φίλιππο τον Αλέξανδρο.
Τέτοια γνώση της κλασικής Ελλάδας θά ‘τανε τουρισμός στην Τυνησία. Η φουστανέλα και το κόκκινο φέσι στη Μελβούρνη και στην Πέμπτη Λεωφόρο κατά τις εθνικές γιορτές. Θα ζητήσουμε γνώση ουσίας.
Να μας ειπούνε, δηλαδή, αν έχουνε ακουστά τα ονόματα Εμπεδοκλής, Αναξίμανδρος, Αριστόξενος ο Ταραντίνος, Διογένης Λαέρτιος, Αγελάδας, Λεύκιππος, Πυθαγόρας ο Ρηγίνος, Πυθέας, που στον καιρό μας αντίστοιχα σημαίνουν Αϊνστάιν, Δαρβίνος, Μπετόβεν, Έγελος, Μιχαήλ Άγγελος, Μαξ Πλανκ, Ροντέν, Κολόμβος.
Να μας μιλήσουν για κάποιους όρους σειράς και βάσης, όπως "σφαίρος" στον Εμπεδοκλή, "κενό" στο Δημόκριτο, "εκπύρωση" στον Ηράκλειτο, "μηδέν" στον Παρμενίδη, "κατηγορία" στον Αριστοτέλη, "τόνος" στους Στωικούς.
Να μας ειπούν οι κάθε λογής έλληνες επιστήμονες τι τους λέει η λέξη "ψυχρᾷ φλογί" στον Πίνδαρο, "μεταβάλλον ἀναπαύεται" στον Ηράκλειτο, "δακρυόεν γελάσασα" στον Όμηρο, "χαλεπῶς μετεχείρισαν" στο Θουκυδίδη.
Να μας ειπούνε, πόσοι φιλόλογοι, έξω από τα σχολικά κολυβογράμματα, έχουν διαβάσει στο πρωτότυπο τρεις διαλόγους του Πλάτωνα, δύο Νεμεόνικους του Πινδάρου, την Ωδή στην αρετή του Αριστοτέλη, έναν Ομηρικό Ύμνο. (Και αυτό δεν είναι ραψωδία).
Και για να μας πιάσει τεταρταίος και καλπάζουσα, να μας ειπεί ποιος γνωρίζει και διδάσκει από τους ειδικούς προφεσσόρους στα πανεπιστήμια ότι οι τρεις τραγικοί ποιητές μας στη βάση τους είναι φυσικοί επιστήμονες• ότι στη διάλεξή του για την αρετή ο Πλάτων έκαμε στους ακροατές του ένα μάθημα γεωμετρίας • ότι η Ακρόπολη των Αθηνών είναι δωρικό, και όχι ιωνικό καλλιτέχνημα• ότι η διδασκαλία τραγωδίας στο θέατρο ήταν κήρυγμα από άμβωνος• ότι η θρησκεία των ελλήνων ήταν αισθητική προσέγγιση των φυσικών φαινομένων.
Δε νομίζω, αναγνώστη μου, ότι σε όλα αυτά τα επίπεδα η έρευνά μας θα δώσει ποσοστά γνώσης και κατοχής σε βάθος του κλασικού κόσμου από τους νεοέλληνες που να υπερβαίνουν τους δύο στους χίλιους.
Τι φωνάζουμε τότε, και φουσκώνουμε, και χτυπάμε το κούτελο στο μάρμαρο ότι είμαστε έλληνες; Για το θεό δηλαδή. Παράκρουση και παραφροσύνη.»
Δημήτρης Λιαντίνης - "Γκέμμα".
Σχετικό άρθρο:
Ο Ελληνοέλληνας (από το βιβλίο του Δ. Λιαντίνη, «ΓΚΕΜΜΑ»)
Οι χαώδεις διαφορές του Έλληνα με τον Ελληνοέλληνα, Δ Λιαντίνης
Όταν είσαι μέσα στο μάτι του κυκλώνα, είναι δύσκολο νά 'χεις εικόνα για τα γύρω σου...
Από το βιβλίο του Λιαντίνη: "ΓΚΕΜΜΑ"
Από το βιβλίο του Λιαντίνη: "ΓΚΕΜΜΑ"
Ο "Ελληνοέλληνας"
Όπως εκείνος ο τράγος του Σικελιανού - που εσήκωνε το απάνω χείλι του, εβέλαζε μαρκαλιστικά, και οσφραινότανε όλο το δείλι την αρμύρα στη θάλασσα της Κινέττας. Αλλίμονο. Η δάφνη κατεμαράνθη. Έτσι δεν εψιθύριζε ο Σολωμός στο Διάλογο κλαίγοντας; Η δάφνη κατεμαράνθη... Όταν είσαι μέσα στο μάτι του κυκλώνα, είναι δύσκολο νά 'χεις εικόνα για τα γύρω σου. Και ζώντας μέσα στη χώρα δεν έχουμε εικόνα για τη σημερινή Ελλάδα.
Αρχές του 1993 έγινε μια εκδήλωση στο Παρίσι από έλληνες καλλιτέχνες για την ασβολερή Κύπρο. Εκείνο το θαλασσοφίλητο νησί. Εκεί, ένας δημοσιογράφος ερώτησε τρεις τέσσερες έγκριτους έλληνες που ζουν μόνιμα στη Γαλλία μια ερώτηση καίρια: "Για ειπέτε μου, τους είπε, εσείς που όντας μακρυά από την Ελλάδα βλέπετε με άλλο μάτι, το αληθινό του νοσταλγού και του πάσχοντα. Με το μάτι του Οδυσσέα. Τι γνώμη έχει το παγκόσμιο κοινό για τη σύγχρονη Ελλάδα; Τη βλέπει τάχατες και τη νομίζει όπως εμείς εκεί κάτου στο Κακοσάλεσι και την Αθήνα;"
Η απόκριση που του δώσανε και οι τέσσερες ξαναζωντάνεψε, τίμιε αναγνώστη, τις σπαθιές που δίνανε οι ντελήδες του Κιουταχή στη μάχη του Ανάλατου. Όταν πια είχε πέσει ο τρανός Καραϊσκάκης.: "Ποια Ελλάδα, μακάριε άνθρωπε", του είπανε. "Μιλάς για ίσκιους στη συννεφιά. Και για σύννεφα στην αιθρία. Για τον έξω κόσμο Ελλάδα δεν υπάρχει. Κανείς δε την ξέρει, κανείς δεν τη μελετάει, κανείς δεν τη συλλογάται. Δεν άκουσες το παλιό μοιρολόι;
"Κλάψε με, μάνα, κλάψε με, Και πεθαμένο γράψε με"...
Άκουσε λοιπόν, και μάθε το. Και κει που θα γυρίσεις, να το ειπείς και να το μολογήσεις. Η Ελλάδα είναι σβησμένη από τον κατάλογο των εθνών. Αν στείλει κάποτε στους ξένους κανένα παράπονο ή κανένα παρακαλετό, το συζητούν πέντε δέκα άνθρωποι της διπλωματίας σε κάποιο γραφείο, και παίρνουνε την απόφαση, όπως εμείς παραγγέλνουμε καφέ στο καφενείο και στα μπιλιάρδα."
Αυτή είναι η εικόνα που έχουνε οι ξένοι για την Ελλάδα. Κι ο σουλτάνος το γομάρι δεν ξέρει τι του γίνεται. Έτσι δεν είπε ο πασάς της Σκόντρας, όταν ακούστηκε ότι οι ραγιάδες σηκωθήκανε στο Μοριά; Τώρα γυρίστηκε η τάξη. Σουλτάνος είναι ο έλληνας πολιτικός.
Λάβε τη σύγχρονη Ελλάδα σαν ποσότητα και σαν ποιότητα, για να μιλήσουμε με «κατηγορίες». Κι έλα να μας περιγράφεις τι βλέπεις. Σαν ποσότητα πρώτα. Αν αντικρύσουμε τον πληθυσμό της γης σε κλίμακα μικρογραφική ένα προς πέντε εκατομμύρια, 1: 5 χ ΙΟ6, θα βρούμε πως ο πληθυσμός του πλανήτη μας είναι ένα χωριό από χίλιους κατοίκους. Ανάμεσα σ' αυτούς τους χίλιους οι έλληνες είμαστε δύο άνθρωποι, που τρεκλοπατάμε και αρκουδίζουμε μέσα στο πλήθος.
Ζαλισμένοι και φουκαράδες ξετρέχουνε να συναντηθούν μεταξύ τους. Αν τα καταφέρουν να μη σκυλοφαγωθούν, ζητούν να συνεννοηθούν με τους άλλους. Σε μια γλώσσα που δε μιλιέται, και σε μια γραφή που δε διαβάζεται. Λίγο μουστάκι, λίγο πρικοιούλι, χρώμα τέτζερη αγάνωτου, ζουνάρι, βέλεσι, φούντα, κι αμάν αμάν. Σερβιτόροι και αγωγιάτες όλοι μας. Και κακοί σαράφηδες του μάρμαρου, του ήλιου, και της θάλασσας.
Σαν ποιότητα ύστερα. Είμαστε ένας λαός χωρίς ταυτότητα. Με μια ιστορία που ο ίδιος τη νομίζει λαμπρή. Και απορεί, πώς και δεν πέφτουν οι ξένοι ξεροί μπροστά στο μεγαλείο της. Οι ξένοι όμως, σαν συλλογιούνται την ελληνική ιστορία, την αρχαία εννοώ, γιατί για τη νέα δεν έχουν ακούσει, και βάλουν απέναντι της εμάς τους νεοέλληνες, φέρνουν στο μυαλό τους άλλες παραστάσεις. Φέρνουν στο μυαλό τους κάποιους καμηλιέρηδες που περπατούν στο Καρνάκ και στη Γκίζα. Τι σχέση ημπορεί νά 'χουν, συλλογιούνται, ετούτοι οι φελλάχοι του Μισιριού σήμερα με τους αρχαίους Φαραώ, και το βασιλικό ήθος των πυραμίδων τους;
Την ίδια σχέση βρίσκουν οι ξένοι στους σημερινούς έλληνες με τους αρχαίους. Οι θεωρίες των διάφορων Φαλμε-ράυερ έχουν περάσει στους φράγκους. Εμείς θέλουμε να πιστεύουμε ότι τους αποσβολώσαμε με τους ιστορικούς, τους γλωσσολόγους, και τους λαογράφους μας. Λάθος. Κρύβουμε το κεφάλι με το λιανό μας δάχτυλο. Και βέβαια. Πώς μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού ο μέγας γλωσσολόγος Γ. Χατζιδάκις έλεγε αυτά που έλεγε, -ορθά- κι από την άλλη έβριζε το Σολωμό μας αγράμματο, και τη γλώσσα του σκύβαλα και μαλλιαρά μαλλιά;
Σχέση με τους αρχαίους έλληνες έχουμε εμείς, λένε οι γάλλοι, οι εγγλέζοι και οι γερμανοί. Εμείς, που τους ανακαλύψαμε, τους αναστυλώσαμε, τους εξηγήσαμε. Για τους ευρωπαίους οι νεοέλληνες είμαστε μια δράκα ανθρώπων απρόσωπη, ανάμεσα σε βαλκανιλίκι, τουρκο-λογιά και αράπηδες. Είμαστε οι "ορτοντόξ"...
Με το ρούσικο τυπικό στη γραφή, με τους κουμπέδες και τους τρούλλους πάνω από τα σπίτια των χωριών μας, με ακτινογραφίες σωμάτων και σκουληκόμορφες φιγούρες αγίων στους τοίχους των εκκλησιών. Οι ευρωπαίοι βλέπουνε τους πολιτικούς μας να ψηφίζουν στη Βουλή να μπει το «ορθόδοξος» στην ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, κατά τη διαταγή των παπάδων, και κοιτάνε ανακατωμένοι και ναυτιάζοντας κατά το θεοκρατικό Ιράν και τους Αγιατολάχους. Τέτοιοι οι βουλευτές μας, ακόμη και της Αριστεράς. «Αυτοί οι πολιτικοί, αυτοί οι βουλεπταί εκατάστρεψαν το έθνος». Έτσι γράφει ο Παπαδιαμάντης.
Θέλεις νά 'χεις πιστή την εικόνα του νεοέλληνα; Λάβε το ράσο του γύπα και του κόρακα. Λάβε τις ασπιδωτές κοιλιές των ιερέων, το καλυμμαύκι Μακαρίου Β' της Κύπρου. Και τα γένεια τα καλογερικά, που κρύβουν το πρόσωπο, καθώς άκοσμοι αγκαθεροί φράχτες τους αγρούς. Και τις κουκουλωμένες καλόγριες, την άλλη έκδοση του φερετζέ της τούρκισσας, και έχεις το νεοέλληνα φωτογραφία στον τοίχο. Απέναντι σε τούτη τη μελανή και γανιασμένη φοβέρα, φέρε την εικόνα του αρχαίου έλληνα, για να μετρήσεις τη διαφορά.
Φέρε τις μορφές των νέων σωμάτων, τις ευσταλείς και τις διακριτές. Να ανεβαίνουν από την Ολυμπία και τους Δελφούς, καθώς λευκοί αργυρόηχοι κρότοι κυμβάλων. Τους ωραίους χιτώνες τους χειριδωτούς, και τα λευκά ιμάτια τα πτυχωτά και τα ποδήρη. Τα πέδιλα από δέρματα μαροκινά, αρμοσμένα στις δυνατές φτέρνες.
Φέρε την εικόνα που μας αφήσανε οι γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας. Οι κοντυλογραμμένες, με τις λεπτές ζώνες, τον κυανό κεφαλόδεσμο, και το ζαρκαδένιο τόνο του κορμιού. Οι ελληνίδες του Αργούς και της Ιωνίας, οι λινές και οι φαινομηρίδες. Τρέχουνε στα όρη μαζί με την Αταλάντη. Και κοιμούνται στα κοιμητήρια σαν την Κόρη του Ευθυδίκου.
Όλες και όλοι στηριγμένοι χαρούμενα σε κάποια μαρμάρινη στήλη, σ' ένα λιτό κιονόκρανο, σε μια κρήνη λευκή της Αγοράς. Με περίγυρα τους ωραίους γεωμετρημένους ναούς, αναπαμένους στο φως και στην αιθρία. Άνθρωποι, και θεοί, και αγάλματα ένα.
Όλα ετούτα, για να συγκρίνεις την παλαιή και τη νέα Ελλάδα, να τα βάλεις και να τα παραβάλεις. Και στήσε τον Φράγκο από δίπλα, να τα κοιτάει και να τα αποτιμά. Με το δίκιο του θά 'χει να σου ειπεί: "άλλο πράμα η μέρα και το φως, και άλλο η νύχτα και οι μαύροι βρυκολάκοι". Δε γίνεται να βάλεις στο ίδιο βάζο υάκινθους και βάτα.
Και κάπου θα αποσώσουν επιτιμητικά την κρίση τους:
- Ακούς αναίδεια; Να μας ζητούν κι από πάνω τα ελγίνεια μάρμαρα. Ποιοι μωρέ; Οι χριστιανοχομεΐνηδες;
Αλλά είναι καιρός από τις ασκήσεις επί χάρτου να περάσουμε στα πεδία των επιχειρήσεων. Να κοιτάξουμε την πυρκαγιά που αποτεφρώνει το σπιτάκι μας. Γιατί είμαστε σβησμένοι από τον κατάλογο των εθνών; Γιατί η Μακεδονία γίνεται Σκόπια, η Κύπρος γίνεται τουρκιά, το Αιγαίο διεκδικιέται ως το mare nostrum των Οθωμανών; Γιατί ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε πρόσφατα στην Αθήνα, ότι είμαστε μια επαρχία του παλιού οθωμανικού κράτους, που αποσχίσθηκε και πρέπει να μας ξανα-προσαρτήσουν;
Γιατί ο Μπερίσα της Αλβανίας έχει να λέει πως οι έλληνες κάνουν διπλωματία που έρχεται από το Μεσαίωνα και τους παπάδες; Γιατί ο Αλέξανδρος βαφτίζεται Ισκεντέρ, και ο Όμηρος Ομέρ Βρυώνης; Γιατί οι διακόσιες χιλιάδες έλληνες της Πόλης γίνανε χίλιοι, και οι τούρκοι της Δυτικής Θράκης θρασομανούν, και γίνουνται όγκος κακοήθης που ετοιμάζει μεταστάσεις;
Γιατί δύο από τους πιο σημαντικούς ποιητές μας, ο μέτριος Σεφέρης κι ο μεγάλος Καβάφης, καταγράφουνται στις διεθνείς ανθολογίες και τους ποιητικούς καταλόγους μισό έλληνες μισό τούρκοι; Γιατί όλα τα αυτονόητα εθνικά μας δίκαια ευρωπαίοι και αλβανοί, βούλγαροι και εβραίοι, ορθόδοξοι και ρούσοι, τούρκοι και βουσμανοαμερικανοί τα βλέπουν σαν ανόητες και μίζερες προκλήσεις, σαν υλακές και κλεφτοεπαιτείες; Ποια τύφλωση μας φέρνει να μη βλέπουμε ότι στα μάτια των ξένων εκαταντήσαμε πάλι οι παλαιοί εκείνοι γραικολιγούρηδες; Οι esurientes graeculi του Γιουβενάλη και του Κικέρωνα;
Το πράγμα έχει και περιγραφή και ερμηνεία. Μέσα στη χώρα, μέσα στην παιδεία δηλαδή και την παράδοση μας, εμείς περνάμε τους εαυτούς μας λιοντάρια, εκεί που οι έξω από τη χώρα μας βλέπουνε ποντίκια. Θαρρούμε πως είμαστε τα παιδόγγονα του Αριστοτέλη και του Αλέξανδρου. Οι ξένοι όμως σε μας βλέπουνε τις μούμιες που βρεθήκανε σε κάποια ασήμαντα Μασταβά. Γιατί; Τα διότι είναι πολλά. Όλα όμως συρρέουν σε μια κοίτη. Σε μια απλή εξίσωση με δύο όρους και ένα ίσον. Είναι ότι: νεοέλληνες ίσον ελληνοεβραίοι.
Αν εφαρμόσουμε αυτή την εξίσωση στα πράγματα, θα μας δώσει δύο γινόμενα. Το πρώτο είναι ότι ζούμε σε εθνική πόλωση. Το δεύτερο, ακολουθία του πρώτου, ότι ζούμε χωρίς εθνική ταυτότητα. Ότι οι νεοέλληνες είμαστε ελληνοεβραίοι σημαίνει το εξής: ενώ λέμε και φωνάζουμε και κηρύχνουμε ότι είμαστε έλληνες, στην ουσία κινιόμαστε και υπάρχουμε και μιλάμε σα να είμαστε εβραίοι. Αυτή είναι η αντίφαση. Είναι η σύγκρουση και η αντινομία που παράγει την πόλωση. Και η πόλωση στην πράξη γίνεται απώλεια της εθνικής ταυτότητας. Και το τελευταίο τούτο σημαίνει πολλά.
Στην πιο απλή διατύπωση, σημαίνει νά 'σαι τουρκόγυφτας, και να ζητάς να σε βλέπουν οι άλλοι πρίγκιπα. Σημαίνει νά 'σαι η μούμια των Μασταβά, και να ζητάς από τους ευρωπαίους να σε βλέπουν ιδιοκτήτη της Ακρόπολης. Σημαίνει να σε θωρείς λιοντάρι, και οι ξένοι να σε λογαριάζουνε πόντικα. Απώλεια της εθνικής ταυτότητας είναι να σε βλέπουν οι άλλοι αρκουδόρεμα, και συ να τους φωνάζεις πως ντε και καλά είσαι η Ολυμπία. Και ύστερα να τους ζητάς Ολυμπιακούς αγώνες στην καλογρέζα. Χλευαστικό του καλογριά.
Είναι μεγάλη ιστορία να πιαστώ να σε πείσω, ότι οι νεοέλληνες από τους αρχαίους έχουμε μόνο το τομάρι που κρέμεται στο τσιγκέλι του σφαγέα, θέλει κότσια το πράμα. Θέλει καιρό και κόπο. Θέλει σκύψιμο μέσα μας, και σκάψιμο βαθύ. Και κυρίως αυτό: θέλει το μεγάλο πόνο.
Θα σε καλέσω όμως σ' έναν απλό περίπατο. Θα κάνουμε ένα πείραμα, που λένε οι φυσικοί. Για νά 'χουμε αποτέλεσμα έμπεδο. Και η γνώση που θα κερδίσουμε νά 'ναι σίγουρη. Θα επιχειρήσουμε μια στατιστική έρευνα. Θα διατρέξουμε τη χώρα απ' άκρη σ' άκρη. Θα ρωτήσουμε νεοέλληνες απ' όλες τις τάξεις και όλα τα επίπεδα. Γυναίκες και άντρες, γερόντους και παιδιά, αγράμματους και επιστήμονες, φτωχούς και πλούσιους να μας ειπούν τι γνωρίζουν για την αρχαία Ελλάδα. Ζητούμε μια γνώση σοβαρή και υποψιασμένη. Όχι φολκλόρ και γραφικότητες.
Όχι δηλαδή ο Ηρακλής μωρό έπνιξε τα φίδια· ότι ο Αρχιμήδης εχάραζε κύκλους στην άμμο- ούτε τάν ή επί τάς, μέτρον άριστον και τον Μινώταυρος στην Κρήτη. Αλλα να μας ειπούνε, δηλαδή, αν έχουνε ακουστά τα ονόματα Εμπεδοκλής, Αναξίμανδρος, Αριστόξενος ο Ταραντίνος, Διογένης Λαέρτιος, Αγελάδας, Λεύκιππος, Πυθαγόρας ο Ρηγίνος, Πυθέας.
Να μας ειπούνε, πόσοι φιλόλογοι, έξω από τα σχολικά κολυβογράμματα, έχουν διαβάσει στο πρωτότυπο τρεις διάλογους του Πλάτωνα, δύο Νεμεόνικους του Πινδάρου, την Ωδή στην αρετή του Αριστοτέλη, έναν Ομηρικό Ύμνο. Να μας πουν αν ξέρουν ότι στη διάλεξη του για την αρετή ο Πλάτων έκαμε στους ακροατές του ένα μάθημα γεωμετρίας, ότι η Ακρόπολη των Αθηνών είναι δωρικό, και όχι ιωνικό καλλιτέχνημα, ότι η διδασκαλία τραγωδίας στο θέατρο ήταν κήρυγμα από άμβωνος, ότι η θρησκεία των ελλήνων ήταν αισθητική προσέγγιση των φυσικών φαινομένων.
Δε νομίζω, αναγνώστη μου, ότι σε όλα αυτά τα επίπεδα η έρευνα μας θα δώσει ποσοστά γνώσης και κατοχής σε βάθος του κλασικού κόσμου από τους νεοέλληνες που να υπερβαίνουν τους δύο στους χίλιους.
Τι φωνάζουμε τότε, και φουσκώνουμε, και χτυπάμε το κούτελο στο μάρμαρο ότι είμαστε έλληνες; Για το θεό δηλαδή. Παράκρουση και παραφροσύνη...
Θα μου ειπείτε:
- Μήπως και οι ευρωπαίοι γνωρίζουν σε τέτοιο βάθος την αρχαία Ελλάδα;
Θα σας ειπώ:
- Όχι. Αλλά οι ευρωπαίοι δεν καυχιούνται ότι είναι έλληνες, όπως εμείς. Καυχιούνται ότι είναι γάλλοι, και ιταλοί, και βέλγοι.
Γιατί αυτό είναι στην ουσία της η αρχαία Ελλάδα. Δεν είναι τα πασουμάκια του Ηρακλή στο παλάτι της Ομφάλης. Ούτε ο Οδυσσέας με το παλούκι του στη σπηλιά του Κύκλωπα. Η αρχαία Ελλάδα είναι ένας πολιτισμός ασύγκριτος. Μια κοσμοθεωρία πλήρης. Ένας τρόπος ζωής ολοκληρωμένος και τέλειος. Είναι η πιο κοντά στη φύση και στη φυσική αϊδιότητα κοινωνία, που έσωσε να δημιουργήσει ο άνθρωπος.
Δεν είναι τυχαίο που λέξεις ελληνικές, όπως μουσική, θέατρο, οργασμός, φιλοσοφία, μαθηματικά, φυσική, δημοκρατία, γεωμετρία, πολιτική, περάσανε σε όλες τις γλώσσες των εθνών του OHE σήμερα. Και με τις λέξεις αυτές ζουν και δηλώνουν τις βαθύτερες ουσίες του ανθρώπινου βίου τα δισεκατομμύρια του πλανήτη.
Δεν είναι τυχαίο, που όχι μόνο ο πλανήτης αλλά και ο ουρανός, το σύμπαν ολόκληρο είναι κατάσπαρτο με τις ελληνικές λέξεις και με τα ελληνικά γράμματα που ονομάζουν διεθνώς τους αστερισμούς, και τους φωτεινότερους αστέρες του κάθε αστερισμού. Κοίτα πρόχειρα το εξώφυλλο της "Γκέμμας".
Όχι. Δεν είναι καθόλου τυχαίο. Εκείνο που είναι τυχαίο, είναι πως ο λαός που κατοικεί σήμερα στη χώρα που παλαιά την εκατοίκησαν οι έλληνες, ονομάζουνται έλληνες. Η έρευνα μας έδειξε ότι μόνο έλληνες δεν είναι. Γιατί τους έλληνες ούτε τους βλέπουν ούτε τους γνωρίζουν.
Από το Ελληνικό ερχόμαστε στό Εβραίικο. Ερωτάμε το ίδιο στατιστικό δείγμα, το ευρύ και το πλήρες, αν έχουν ακουστά τα ονόματα Μωϋσής, Αβραάμ, Ησαΐας, Ηλίας με το άρμα, Νώε, Βαφτιστής, Εύα η πρωτόπλαστη, Ιώβ, ο Δαναήλ στο λάκκο, η Σάρα που γέννησε με εξωσωματική. Και όχι μόνο τα ονόματα, αλλά και τις πράξεις ή τις αξίες που εκφράζουν αυτά τα ονόματα.
Υπάρχει γριά στην επικράτεια που να μην τους ξεύρει τούτους τους εβραίους; Δεν υπάρχει ούτε γριά, ούτε ορνιθοκλόπος στις Σποράδες, ούτε κλεφτογιδάς στην Κρήτη. Εδώ τα ποσοστά αντιστρέφουνται. Στους χίλιους νεοέλληνες τα ναι γίνουνται ενιακόσια τόσα, και τα όχι δύο. Και δεν ξεύρουν μόνο τα ονόματα, αλλά είναι έτοιμοι να σου κάνουν αναλύσεις στην ουνιβερσιτά και στην ακαντέμια για τις ηθικές και άλλες αξίες που εκφράζει το κάθε όνομα.
Μ' ένα λόγο, ο μέγας και ο βαθύς εβραίικος πολιτισμός -δεν ειρωνεύομαι, κυριολεκτώ- μέσα από τη χριστιανική του μετάλλαξη, κι αυτή πια δεν είναι ούτε μεγάλη ούτε βαθιά, πέρασε ως το μυελό των οστών και στη διπλή σπείρα του DNA όλων των νεοελλήνων. Ένα μόνο δε γνωρίζουν. Ότι ο σπουδαίος αυτός πολιτισμός είναι εντελώς αντίθετος με τον πολιτισμό της κλασικής Ελλάδας. Το αρνί και ο λύκος. Ο πάμφωτος ναός της Αφαίας στην Αίγινα, και το μονύδριο της αγίας Ελεούσας στο νησί της λίμνης των Ιωαννίνων, με την αγράμματη καλόγρια που κυνηγά τις έγκυες και τις λεχώνες, γιατί 'ναι μαγαρισμένες, λέει.
Έλληνες θα ειπεί δύο και δύο τέσσερα στη γη. Όχι δύο και δύο είκοσι δύο στον ουρανό.
Έλληνες θα ειπεί να τελείς στους νεκρούς τις χοές της Ηλέκτρας. Όχι κεριά στους νεκρόλακκους, και δηνάρια στο σακούλι του τουρκόπαπα.
Έλληνες θα ειπεί να προσκυνάς τακτικά στους Δελφούς το "γνώθι σαντόν". Όχι να κάνεις την εξομολόγηση στους αγράμματους πνευματικούς και στους μαύρους ψυχοσώστες.
Έλληνες θα ειπεί να σταθείς μπροστά στη στήλη του Κεραμεικού και να διαβάσεις το επιτύμβιο: "στάθί και οϊκτιρον". Σταμάτα, και δάκρυσε· γιατί δε ζω πιά. Κι όχι να σκαλίζεις πάνω σε σταυρούς κορακίστικα λόγια και νοήματα: προσδοκώ ανάσταση νεκρών.
Έλληνες θα ειπεί το πρωί να γελάς σαν παιδί. Το μεσημέρι να κουβεντιάζεις φρόνιμα. Και το δείλι να δακρύζεις περήφανα. Κι όχι το πρωί να κάνεις μετάνοιες στα τούβλα. Το μεσημέρι να γίνεσαι φοροφυγάς στο κράτος και επίτροπος στην ενορία σου. Και το βράδυ να κρύβεσαι στην κώχη του φόβου σου, και να ολολύζεις σα βερέμης.
Ακόμη κι ο Ελύτης, καθώς εγέρασε, τό 'ριξε στους αγγέλους και στα σουδάρια. Τι απογοήτεψη...
Έλληνες θα ειπεί όσο ζεις, να δοξάζεις με τους γείτονες τον ήλιο και τον άνθρωπο. Και να παλεύεις με τους συντρόφους τη γη και τη θάλασσα. Και σαν πεθάνεις, να μαζεύουνται οι φίλοι γύρω από τη μνήμη σου, να πίνουνε παλιό κρασί, και να σε τραγουδάνε:
Τρεις αντρειωμένοι εβούλησαν να βγουν από τον Άδη,
Ένας το Μάη θέλει να βγει κι άλλος τον Αλωνάρη,
Κι ο Δήμος τ' αγια-Δημητριού ν' ανοίξει γιοματάρι.
Μια λυγερή τους άκουσε, γυρεύει να την πάρουν.
Κόρη, βροντούν τ' ασήμια σου, το φελλοκάλιγό σου,
και τα χρυσά γιορντάνια σου, θα μας ακούσει ο Χάρος.
Δημήτρης Λιαντίνης (Αποσπάσματα απο το βιβλίο του "ΓΚΕΜΜΑ")
Οι φωτογραφίες του άρθρου είναι από πίνακες του Τσαρούχη.
Πέμπτη 10 Απριλίου 2014
ΦΑΣΙΣΜΟΣ Α.Ε. - ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΥΠΟΤΙΤΛΟΙ
Φασισμός δεν είναι μόνο η συμμορία της Χρυσής Αυγής αλλά και οι πολιτικοί, οι επιχειρηματίες και οι εκδότες που τον εξέθρεψαν
Ηοικονομική κρίση ευνοεί την ανάπτυξη του φασισμού και του ναζισμού είναι μπροστά μας και όχι πίσω μας
Ολόκληρη η Ευρώπη βυθίζεται στο σκοτάδι της άκρας δεξιάς
Οι δημιουργοί του Debtocracy και του Catastroika αναζητούν το ρόλο, επιχειρηματιών, πολιτικών και εκδοτικών συγκροτημάτων στην άνοδο του φασισμού στην Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη.
Το ντοκιμαντέρ αναζητά το ρόλο που έπαιξαν συγκεκριμένοι επιχειρηματίες και πολιτικοί στην άνοδο του φασισμού από την εποχή του Χίτλερ και του Μουσολίνι μέχρι τα χρόνια της Ε.Ε. και του μνημονίου.
Συζητώντας με γνωστούς ιστορικούς και δημοσιογράφους, όπως ο Ταρίκ Αλί, ο Γ. Μαργαρίτης, ο Σπ Μαρκέτος κ.α οι δημιουργοί αναζητούν το πραγματικό πρόσωπο του σύγχρονου φασισμού, πίσω και πέρα από τις σβάστικες και τα νεοναζιστικά μορφώματα που αναπτύσσονται στην Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη.
Το σενάριο υπογράφει ο δημοσιογράφος Άρης Χατζηστεφάνου ενώ τη σκηνοθετική επιμέλεια έχει ο Άρης Τριανταφύλλου.
Υπεύθυνος παραγωγής είναι ο Θάνος Τσάντας και στη δημοσιογραφική έρευνα συμμετείχαν ο Λεωνίδας Βατικιώτης και ο Αποστόλης Φωτιάδης.
Τη μουσική του ΦΑΣΙΣΜΟΣ Α.Ε έγραψαν ο Ερμής Γεωργιάδης και το συγκρότημα Last Drive.
Υπεύθυνος παραγωγής είναι ο Θάνος Τσάντας και στη δημοσιογραφική έρευνα συμμετείχαν ο Λεωνίδας Βατικιώτης και ο Αποστόλης Φωτιάδης.
Τη μουσική του ΦΑΣΙΣΜΟΣ Α.Ε έγραψαν ο Ερμής Γεωργιάδης και το συγκρότημα Last Drive.
Τετάρτη 9 Απριλίου 2014
Σάκκο και Βαντσέτι
To 1927, στην πολιτεία της Mασαχουσέτης των HΠA, δυο αναρχικοί μετανάστες εργάτες από την Iταλία, εκτελέστηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα. Eίχε προηγηθεί μια 7χρονη δικαστική μάχη και μαζικές κινητοποιήσεις για την σωτηρία τους, αλλά στο τέλος ο Nόμος νίκησε.
H Aμερική του πλούτου και της δύναμης, οι αστυνόμοι, οι δικαστές, οι ευϋπόληπτοι πολίτες, οι πατριώτες, νίκησαν. Oι δύο “ξένοι” εργάτες, ένας πλανόδιος ψαράς κι ένας τσαγκάρης, που σήκωσαν κεφάλι και μίλησαν για μια κοινωνία χωρίς πολέμους, πατρίδες, κοινωνική αδικία και εκμετάλλευση, συνετρίβησαν…
Στις 23 Aυγούστου 1927, οι μετανάστες “εχθροί του έθνους και της τάξης” αναπαύονταν μέσ’ τα μαύρα κοστούμια τους σε μια μικρή νεκρική αίθουσα του Nορθ Eντ της Bοστώνης. O Nόμος είχε νικήσει αλλά η Δικαιοσύνη είχε νικηθεί. H Aμερική των φτωχών και των κατατρεγμένων, των μεταναστών και των μαύρων είχε νικηθεί. Mαζί τους είχαν νικηθεί χιλιάδες συμπαραστάτες στο Λονδίνο, το Παρίσι, την Πόλη του Mεξικού, στο Mπουένος ʼϋρες και αλλού, που διαδήλωναν με σύνθημα: “Oι Σάκκο και Bαντσέτι πρέπει να σωθούν”.
Tότε, οι φωνές κατά της εκτέλεσης των Σάκκο και Bαντσέτι είχαν θεωρηθεί μέρος της “διεθνούς κόκκινης συνωμοσίας”. Πολλά χρόνια αργότερα, στην 70 επέτειο, η πόλη της Bοστώνης αποφάσισε να αναγείρει μπρούτζινο άγαλμα στη μνήμη τους, αναγνωρίζοντας ότι η δίκη τους δεν ήταν δίκαιη. Στην εποχή της, η υπόθεση Σάκκο και Bαντσέτι συντάραξε την Aμερική και όλο τον κόσμο. Eκτός από εργατικές, σοσιαλιστικές, κομμουνιστικές και αναρχικές οργανώσεις που κινητοποιήθηκαν, πολλοί διανοούμενοι επίσης διαμαρτυρήθηκαν. Aνάμεσα σ αυτούς που είχαν υψώσει φωνή διαμαρτυρίας ήταν ο μέγας φυσικός και πατέρας της θεωρίας της Σχετικότητας ʼλμπερτ Aϊνστάιν, ο συγγραφέας Xέρμπερτ Tζ. Oυέλς, ο Mπέρναρντ Σόου κ.ά.
Oι Σάκκο και Bαντσέτι εκτελέστηκαν, αλλά ποτέ δεν ξεχάστηκαν απ’ τους πρωτοπόρους εργάτες και την προοδευτική διανόηση. Στην Aμερική, ιδιαίτερα, στη διάρκεια τηςταραγμένης δεκαετίες του ’60 η μνήμη των Σάκκο και Bαντσέτι ξαναζωντάνεψε καθώς η γνωστή ριζοσπάστρια τραγουδίστρια Tζόαν Mπαέζ τραγούδησε για τον Nικόλα (Σάκκο) και Mπάρτ (Bαρθολομαίο Bαντσέτι), ενώ ένα κινηματογραφικό έργο γυρίστηκε.
H υπόθεση, που εξελίχτηκε στην πιο πολύκροτη πολιτική δίκη στην Aμερική στον 20ο αιώνα, άρχισε ως εξής: Στις 15 Aπρίλη 1920 ένας ταμίας και ένας φρουρός μετέφεραν 15.776 δολλάρια ενός εργοστασίου στον κεντρικό δρόμο του Σάουθ Mπρέιντρι, μιας μικρής βιομηχανικής πόλης νοτίως της Bοστώνης.
Δύο άνδρες τους πυροβόλησαν, τους σκότωσαν και λήστεψαν το χρηματοκιβώτιο. Oι δύο ένοπλοι διέφυγαν με αυτοκίνητο που οδηγούσαν συνεργοί τους. Oι γκάνγκστερς ήταν συνολικά 4 ή 5.
Tρεις βδομάδες αργότερα, το βράδυ της 5ης Mαΐου 1920 δύο Iταλοί, οι Nικόλα Σάκκο και Mπαρτολομέο Bαντσέτι συνελήφθησαν από την αστυνομία.
Στις τσέπες τους, σύμφωνα με την κατηγορία, βρέθηκαν όπλα και στις τσέπες του Σάκκο προκηρύξεις για μια συγκέντρωση αναρχικών, στην οποία ο Bαντσέτι ήταν κύριος ομιλητής. Oι συλληφθέντες, στην ανάκριση έπεσαν σε αντιφάσεις. Aν και αρχικά όλες οι ερωτήσεις περιστρέφονταν γύρω από την πολιτική τους δραστηριότητα, τους κατηγόρησαν για την ένοπλη ληστεία και τους φόνους στο Mπρέιντρι. Στον Bαντσέτι, επιπλέον, φόρτωσαν και μια άλλη, αποτυχημένη ληστεία που υποτίθεται είχε διαπράξει στις 24 Δεκεμβρίου 1919, στη γειτονική πόλη Mπριτζγουώτερ.
Aντίθετα με τη συνήθη πρακτική των δικαστηρίων της Mασαχουσέτης ο Bαντσέτι δικάστηκε το καλοκαίρι του 1920 για την δευτερεύουσα κατηγορία, για την αποτυχημένη ληστεία στο Mπριτζγουώτερ.
Παρά το ισχυρό άλλοθι, βεβαιωμένο από πολλούς αυτόπτες μάρτυρες, ο Bαντσέτι κηρύχθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλακή. Oι περισσότεροι μάρτυρες που κατέθεσαν υπέρ του Bαντσέτι ήταν Iταλοί που μιλούσαν άσχημα τα αγγλικά και οι μαρτυρίες τους, με τη βοήθεια μεταφραστή, δεν έπειθαν τους αμερικανούς δικαστές. Eπιπλέον η υπερασπιστική γραμμή του Bαντσέτι ήταν να μην αποκαλυφθούν οι ριζοσπαστικές πολιτικές του δραστηριότητες, φοβούμενος τις επιπτώσεις.
“Ίσως αυτός ο άνδρας να μην διέπραξε το έγκλημα για το οποίο κατηγορείται. Eίναι όμως ηθικά ένοχος γιατί αποτελεί εχθρό των υπαρχόντων θεσμών της χώρας”, είπε ο δικαστής απευθυνόμενος στους ενόρκους.
H καταδίκη του Bαντσέτι στην πρώτη δίκη έδινε το σήμα για το τι θα επακολουθούσε στη δεύτερη. Στη δεύτερη δίκη, για την ένοπλη ληστεία στο Mπρέιντρι, με συμβουλή του αναρχικού ηγέτη Kάρλο Tρέσκα, διορίστηκε συνήγορος υπεράσπισης των Bαντσέτι και Σάκκο ο γνωστός στους σοσιαλιστικούς κύκλους δικηγόρος Φρεντ Mουρ. O τελευταίος είχε συχνά υπερασπίσει απεργούς του κινήματος των Bιομηχανικών Eργατών Kόσμου (IWW) και άλλων κλάδων. H ριζική αλλαγή της υπερασπιστικής τακτικής ήταν απολύτως αναγκαία. Bασικά επρόκειτο για μια πολιτική δίκη και όχι δίκη του κοινού ποινικού δικαίου. ʼλλωστε η αστυνομία δεν προσκόμισε καμμιά απόδειξη ότι αυτοί οι δυο άνθρωποι διέπραξαν τη ληστεία και τους φόνους. Tο μόνο “στοιχείο” ήταν ότι είναι αναρχικοί και “ξένοι” (ήταν δηλαδή “συνήθεις ύποπτοι” κατά τη σημερινή ορολογία).
H σύλληψη και δίκη των Σάκκο και Bαντσέτι συνέπιπτε με τη περίοδο της μεγαλύτερης πολιτικής καταστολής στη ιστορία της Aμερικής – την περίοδο που ονομάστηκε “Red Scare” (=Kόκκινος Πανικός ή Kόκκινος Kίνδυνος) το 1919-20 το ιστορικό αντίστοιχο του σημερινού Πολέμου κατά της Tρομοκρατίας?
Tο ειρηνιστικό και φιλελεύθερο πρόσωπο των Hνωμένων Πολιτειών ήταν πλέον παρελθόν. H είσοδος της Aμερικής στον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά τις αρχικές ειρηνόφιλες διακηρύξεις, σηματοδοτούσε το πέρασμά της στον ιμπεριαλισμό με όλη τη δύναμη και τη μανία του ισχυρού νεοφώτιστου.
Ένα ξενόφοβο, πατριωτικό και αντιδραστικό κλίμα διαμορφώθηκε, που γινόταν όλο και χειρότερο καθώς το εργατικό κίνημα επίσης φούντωνε. Oι ξένοι, οι μετανάστες, οι αναρχικοί, οι σοσιαλιστές, που αντιτάσσονταν στον πόλεμο και ταυτόχρονα οργάνωναν απεργίες, αναγορεύονταν σε κύριο εχθρό.
Mέσα στο κλίμα ξενοφοβίας, εκρήξεων μερικών βομβών και μεγάλων απεργιών, ο υπουργός δικαιοσύνης της κυβέρνησης Γουίλσον, Πάλμερ, στηριζόμενος σ’ ένα διάταγμα της εποχής του πολέμου εγκαινιάζει τις διώξεις των ριζοσπαστών μεταναστών, αναρχικών και κομμουνιστών. Xιλιάδες ξένοι συλλαμβάνονται και δικάζονται στα στρατοδικεία.
Πεντακόσιοι απελαύνονται παράνομα και άλλοι, ανάμεσά τους και η Έμα Γκόλντμαν, εκτοπίζονται στη Pωσία. Aμερικανοί υπήκοοι σύρονται στα δικαστήρια, τα ατομικά δικαιώματα παραβιάζονται κατάφωρα.
Oι Σάκκο και Bαντσέτι δεν είχαν σε βάρος τους καμμιά προηγούμενη κατηγορία του κοινού ποινικού δικαίου, αλλά συμμετείχαν στην διοργάνωση μαχητικών απεργιών και αντιπολεμικής προπαγάνδας. Kαι οι δύο ήταν γνωστοί υποστηρικτές της ιταλόφωνης εφημερίδας “Cronaca Sovversiva” (Aνατρεπτικά Xρονικά) μιας αναρχικής εφημερίδας μεγάλης κυκλοφορίας, την οποία οι αρχές φοβούνταν για την αντιπολεμική της προπαγάνδα και την υιοθέτηση μεθόδων επαναστατικής βίας. Tα “Xρονικά” απαγορεύτηκαν αμέσως μετά την είσοδο των HΠA στον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1917. O εκδότης τους Λουΐτζι Γκαλλεάνι συνελήφθη και εξορίστηκε στην Iταλία.
Ένας πρώην εκδότης των “Xρονικών” αυτοανατινάχτηκε σε μια βομβιστική απόπειρα μέσα στο γραφείο του υπουργού δικαιοσύνης Πάλμερ. Eκμεταλλευόμενο αυτό το επεισόδιο, το Kογκρέσο ψήφισε κονδύλια για αντι-ριζοσπαστικές έρευνες και τοποθέτησε τον Έντγκαρ Xούβερ διευθυντή του Παραρτήματος Γενικών Πληροφοριών. H υπόθεση των Σάκκο και Bαντσέτι ήταν η πρώτη σημαντική υπόθεση του Xούβερ στη νέα υπηρεσία.
Tο 1920, καθώς οι Iταλοί αναρχικοί προσπαθούσαν να ανασυγκροτηθούν, ο Aντρέας Σαλσέντο, σύντροφος των Σάκκο και Bαντσέτι, συνελήφθη και ενώ βρισκόταν στο υπουργείο δικαιοσύνης υπό συνοδεία, δολοφονήθηκε. Στη μνήμη αυτού, ο Bαντσέτι θα μιλούσε τη βραδιά που συνελήφθη.
Mέσα σ’ αυτό το κλίμα αντι-αριστερής υστερίας συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν σε δίκη οι δύο μετανάστες αγωνιστές, ο τσαγκάρης Σάκκο και ο πλανόδιος ψαράς Bαντσέτι.
H κατάσταση επιδεινώθηκε τα αμέσως επόμενα χρόνια, μετά την ήττα του Δημοκρατικού και την άνοδο του Pεπουμπλικανικού κόμματος. H επαφή με την Eυρώπη είχε προκαλέσει απογοητεύσεις και φόβους μη μολυνθεί ο “αμερικάνικος τρόπος ζωής” από τα μικρόβια του παλιού κόσμου, τα κοινωνικά κινήματα που αναστάτωναν την Eυρώπη. H μπολσεβίκικη επανάσταση τους είχε τρομάξει. Oι επιπτώσεις της κρίσης στην αγροτική οικονομία με την ταυτόχρονη άνθηση της βιομηχανίας και της χρηματιστικής κερδοσκοπίας αναστάτωνε τα ήθη και τα έθιμα. Oι αξίες της αγροτικής Aμερικής του 19ου αιώνα υποσκάπτονταν. Tο εύκολο αντίδοτο ήταν η αντι-αριστερή υστερία, ο περιορισμός της εισόδου νέων μεταναστών, η ποτοαπαγόρευση, η Kου Kλουξ Kλαν, ο πουριτανισμός και η προσκόλληση στο αλάθητο της Aγίας Γραφής.
H αλλαγή της υπερασπιστικής γραμμής που έκανε ο Φρεντ Mουρ άλλαξε το σκηνικό της δίκης. Δημόσιες συγκεντρώσεις οργανώθηκαν, ζητήθηκε και κερδήθηκε υποστήριξη από εργατικά συνδικάτα και διεθνείς οργανώσεις, άρχισαν νέες έρευνες, και εκδόθηκαν δεκάδες χιλιάδες φυλλάδια στις HΠA και σ’ όλο τον κόσμο.
H δίκη που κράτησε έξι εβδομάδες εξελίχθηκε σε μια οξεία αντιπαράθεση πατριωτισμού και ριζοσπαστισμού ανάμεσα στην κατηγορούσα αρχή και την υπεράσπιση. Παρά την έλλειψη στοιχείων, στις 14/7/1921 το δικαστήριο έκρινε ενόχους τους Σάκκο και Bαντσέτι για ένοπλη ληστεία μετά φόνου.
Ωστόσο η ετυμηγορία δεν σταμάτησε την καμπάνια αλληλεγγύης στους δύο μετανάστες αγωνιστές. Παράλληλα συνεχίστηκαν οι νομικές ενέργειες στο τοπικό και ομοσπονδιακό δικαστήριο για επανάληψη της δίκης.
Παρουσιάστηκαν αποδείξεις ψευδορκίας των μαρτύρων κατηγορίας, παράνομες δραστηριότητες της αστυνομίας και των ομοσπονδιακών αρχών. Aκόμα, ένας καταδικασμένος σε θάνατο ληστής τράπεζας, ο Σελεστίνο Mαντέιρο, ομολόγησε ότι ήταν παρών στο έγκλημα του Σάουθ Mπρέιντρι. Δεν ήταν οι Σάκκο και Bαντσέτι εκεί αλλά η διαβόητη συμμορία του Mορέλλι. Όμως ο δικαστής Γουέμπστερ Θάυερ απέρριπτε όλες τις προσφυγές.
Στο μεταξύ, η τακτική του δικηγόρου Mουρ, μοντέρνα (για την εποχή της) και αποτελεσματική, απαιτούσε μεγάλα χρηματικά ποσά για την οργάνωση της καμπάνιας, γεγονός που προκαλούσε τη δυσαρέσκεια των συντρόφων των Σάκκο και Bαντσέτι, οι οποίοι είναι αλήθεια τα μάζευαν από προσφορές του φτωχόκοσμου. Όταν ο Mούρ αποφάσισε να προσφέρει ένα μεγάλο ποσό ως αμοιβή για να βρεθούν οι πραγματικοί εγκληματίες, η σύγκρουση έγινε οξύτατη αφού κάτι τέτοιο αντίκειται στην αναρχική ιδεολογία. Έτσι, ο Mουρ παραμερίστηκε, το 1924, και αντικαταστάθηκε από τον δικηγόρο της Bοστώνης Γουίλιαμ Tόμπσον.
O τελευταίος, ένας Bραχμάνος, χωρίς ιδιαίτερες συμπάθειες στις ιδέες των δύο ανδρών, δεν έδινε έμφαση στον πολιτικό χαρακτήρα της δίκης.
Bεβαίως, η δίκη είχε πάρει τέτοιες διαστάσεις που ήταν αδύνατο να της αλλάξει κανείς το χαρακτήρα. Oι εκδηλώσεις συμπαράστασης συνεχίζονταν από εργάτες και διανοούμενους, στις HΠA και στον υπόλοιπο κόσμο. Για τους ανθρώπους του κατεστημένου, τους συντηρητικούς και τους πατριώτες, όπως ο καθηγητής νομικής του πανεπιστημίου Xάρβαρντ Φέλιξ Φρανκφούρτερ, ήταν μια αναμέτρηση του “νόμου και της τάξης” μ’ αυτούς που επιτίθονταν στον “αμερικάνικο τρόπο ζωής”.
Στις 9 Aπρίλη 1927, μετά την απόρριψη όλων των νομικών ενστάσεων απαγγέλθηκε η θανατική καταδίκη στους Σάκκο και Bαντσέτι. Mεγάλες διαδηλώσεις οργανώθηκαν στο Παρίσι, Λονδίνο, Mεξικό, Mπουένος ʼϋρες, αλλά η επιτροπή νομικών αποτελούμενη από τον Λώρενς Λόουελ πρόεδρο του πανεπιστημίου Xάρβαρντ, Σάμιουελ Στράτον του MIT και τον Pόμπερτ Γκράντ ένα συνταξιούχο δικαστή, έδωσε τελεσίδικη απόφαση. Στις 23 Aυγούστου 1927 οι Σάκκο και Bαντσέτι οδηγήθηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα.
Oι Σάκκο και Bαντσέτι πέθαναν στην ηλεκτρική καρέκλα, αλλά ζουν στις μνήμες και στις καρδιές μας. Στις μνήμες και στις καρδιές των απόκληρων και των καταπιεσμένων όλου του κόσμου. Oι αξιότιμοι δικαστές που τους καταδίκασαν είναι τυλιγμένοι στο όνειδος. Oι Σάκκο και Bαντσέτι είναι ήρωες, συνείδηση της προοδευτικής και αγωνιζόμενης ανθρωπότητας, σύμβολα του αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση. Oι Σάκκο και Bαντσέτι είναι νικητές.
Xθες οι δήμιοι νίκησαν. Σήμερα η πόλη της Bοστώνης υψώνει μνημείο στα θύματα. Aύριο, η εργαζόμενη Aμερική, οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου, θα νικήσουν την Aμερική του πλούτου, της δύναμης και της αδικίας, θα ανατρέψουν την καπιταλιστική κοινωνία της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και των πολέμων. Mια νέα πανανθρώπινη κοινωνία θα ανατείλει, η κοινωνία που ονειρεύτηκαν ο φτωχός τσαγκάρης και ο πλανόδιος ψαράς.
Θόδωρος Kουτσουμπός
« Διώκομαι επειδή είμαι ριζοσπάστης και όντως είμαι ριζοσπάστης. Διώκομαι επειδή είμαι ιταλός και όντως είμαι ιταλός. Yποφέρω περισσότερο για την οικογένειά μου και για τους πολυαγαπημένους μου παρά για τον εαυτό μου. Αλλά είμαι τόσο πεπεισμένος πως έχω δίκιο , που αν μπορούσατε να με εκτελέσετε δυο φορές και αν εγώ μπορούσα να ξαναγεννηθώ δυο φορές, θα ζούσα ξανά και θάκανα ό,τι έχω ήδη κάνει» - Mπαρτολομέο Bαντσέτι, 1927
Επτά παιδιά που άλλαξαν τον κόσμο
Παιδιά που άφησαν το σημάδι τους στην ιστορία του κόσμου μας με τις πράξεις τους ή τα παραδείγματά τους…
Κάποια από αυτά κινητοποίησαν εκατομμύρια κόσμου για έναν καλό σκοπό. Άλλα πάλι μας συγκίνησαν απλά με τη γενναιόδωρη και ελπιδοφόρα άποψή τους για την ανθρωπότητα. Κάποια λοιπόν από αυτά αναφέρονται παρακάτω:
1. Thandiwe Chama (1991)
Η Thadiwe Chama από την Ζάμπια ήταν μόλις 8 ετών το 1999, όταν το σχολείο της έκλεισε λόγω έλλειψης δασκάλων. Η νεαρή Αφρικανή αρνήθηκε να το δεχθεί και παρακίνησε άλλα 60 παιδιά να πραγματοποιήσουν μια πορεία για να βρουν ένα άλλο σχολείο. Τελικά, το σχολείο Jack Cecup δέχθηκε τους μαθητές και η Thadiwe, ενθουσιασμένη με την επιτυχία, ξεκίνησε έναν ευρύτερο αγώνα για το παιδικό δικαίωμα στην εκπαίδευση. Παράλληλα, συνέγραψε ένα παιδικό βιβλίο με τίτλο «Το κοτόπουλο που είχε AIDS» εξηγώντας στα μικρά παιδιά τους κινδύνους της ασθένειας. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ξέρεις ότι ένα παιδί έχει δικαιώματα. Και στο σχολείο έμαθα για τα δικαιώματα. Και ήξερα ότι είναι κάτι για το οποίο ήθελα να παλέψω», δήλωσε αργότερα η Thandiwe, που το 2007 έλαβε το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Παίδων.
2. Om Prakash Gurjar (1992)
Του απονεμήθηκε το Βραβείο Ειρήνης από τον πρώην Πρόεδρο της Νοτίου Αφρικής FW de Klerk, ο οποίος κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 1993. Σε ηλικία 9 χρονών βοήθησε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο το οποίο έχει ως στόχο να δώσει σε όλα τα παιδιά πιστοποιητικό γέννησης ως έναν τρόπο που θα συμβάλλει στην προστασία τους από την εκμετάλλευση. Εργάστηκε επίσης για να εξασφαλίσει στα παιδιά πιστοποιητικά γέννησης. Λέει ότι η εν λόγω καταχώριση είναι το πρώτο βήμα προς την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των παιδιών, που αποδεικνύουν την ηλικία τους, και συμβάλλει στην προστασία τους από τη δουλεία, την εμπορία και εξαναγκασμό τους.
3. Nkosi Τζόνσον (1989 – 2001)
Ο νεαρός Nkosi Johnson ήρθε αρχικά στη δημοσιότητα το 1997, όταν ένα δημοτικό σχολείο στο προάστιο του Γιοχάνεσμπουργκ αρνήθηκε να τον δεχτεί ως μαθητή λόγω του ιού AIDS που είχε. Το περιστατικό προκάλεσε σάλο στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο της Νότιας Αφρικής το να υπάρχουν διακρίσεις για λόγους ιατρικής κατάστασης και το σχολείο αργότερα αντέστρεψε την απόφασή του.
Ο μικρός Nkosi ήταν ο κεντρικός ομιλητής στο 13ο Διεθνές Συνέδριο AIDS, όπου ενθάρρυνε τα θύματα του AIDS να ζητούν ίση μεταχείριση και τελείωσε την ομιλία του με τις λέξεις.
”Νοιαστείτε για μας και προσπαθήστε να μας αποδεχτείτε. Είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα. Είμαστε κανονικοί. Έχουμε χέρια. Έχουμε πόδια. Μπορούμε να περπατήσουμε, να μιλήσουμε, έχουμε ακριβώς τις ίδιες ανάγκες με οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο. Μην μας φοβάστε.. είμαστε όλοι ίδιοι!”
4. Iqbal Masih (1982 – 1995)
Ο Iqbal Masih πουλήθηκε μόλις σε ηλικία τεσσάρων ετών σε μία βιομηχανία χαλιών στο Πακιστάν για 12 ευρώ. Ο μικρός Πακιστανός έμεινε στην ουσία σαν σκλάβος στην μικρή πόλη Muridke. Δουλεύε επί 12 ώρες την ημέρα χωρίς επαρκές φαγητό. Σε ηλικία 12 ετών, έμοιαζε με 6χρονο. Στην ηλικία των 10, δραπετεύει από τη βάρβαρη σκλαβιά και αργότερα προσχωρεί στην οργάνωση Ομολογιακό Απελευθερωτικό Μέτωπο Εργασίας του Πακιστάν για να βοηθήσει να σταματήσει η παιδική εργασία σε ολόκληρο τον κόσμο, βοήθησε πάνω από 3.000 παιδιά στο Πακιστάν που ήταν σε καταναγκαστική εργασία, να ξεφύγουν από την σκλαβιά. Πραγματοποίησε ομιλίες στα μήκη και στα πλάτη της Γης και τελικά, δολοφονήθηκε το Πάσχα του 1995, πιθανώς από την «Μαφία των Χαλιών» που δρούσε στην περιοχή.
5. Έκτορας Pieterson (1964 – 1976)
16 Ιουνίου 1976. Ο Έκτορ Πίτερσον μεταφέρεται αιμόφυρτος συνοδευόμενος από την αδελφή του Έκτορα, Αντουανέτα.
Έγινε η εικονική εικόνα της εξέγερσης το 1976 στο Σοβέτο της Νότιας Αφρικής όταν κυκλοφόρησε αυτή η φωτογραφία σε όλο τον κόσμο. Σκοτώθηκε σε ηλικία 12 ετών, όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ εναντίον φοιτητών που διαμαρτυρόντουσαν. Ο Έκτορας έγινε σύμβολο της αντίστασης της βαρβαρότητας της κυβέρνησης του απαρτχάιντ. Σήμερα, είναι γνωστή ως Εθνική Ημέρα Νεολαίας – ημέρα κατά την οποία οι Νοτιοαφρικανοί τιμούν τους νέους και επιδιώκουν την προσοχή στις ανάγκες τους.
6. Σαμάνθα Σμιθ (1972 – 1985)
1985 ΕΣΣΔ Σφραγίδα με το “Samantha Smith» στο κυριλλικό αλφάβητο.
Ήταν αμερικανή μαθήτρια από το Μάντσεστερ, η πιο μικρή πρεσβευτής της Αμερικής στις Ηνωμένες Πολιτείες και πρεσβευτής καλής θέλησης στη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια της διάρκειας ζωής της. Έγινε διάσημη σε αυτές τις δύο χώρες και γνωστή παγκοσμίως μετά που έγραψε μια επιστολή στο σοβιετικό κομμουνιστικό γενικό γραμματέα Yuri Andropov κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου και έλαβε απάντηση από τον Andropov που περιέλαβε και μια προσωπική πρόσκληση για να επισκεφτεί η Σοβιετική Ένωση, την οποία η Σμίθ δέχτηκε. Βοηθήμενη από την εκτενή προσοχή των μέσων μαζικής επικοινωνίας και στις δύο χώρες, συμμετείχε στις δραστηριότητες για ειρήνη σε μερικές άλλες χώρες μετά από την επίσκεψή της στη Σοβιετική Ένωση, έγραψε ένα βιβλίο και πρωταγωνίστησε σε μια τηλεοπτική σειρά πριν από το θάνατό της σε μια συντριβή αεροπλάνου.
7. Άννα Φρανκ (1929 – 1945)
Η Annelies Μαρία “Άννα” Φρανκ ήταν γερμανικής καταγωγής εβραιοπούλα από την πόλη της Φρανκφούρτης. Έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη από τη δημοσίευση του ημερολογίου της, το οποίο καταγράφει τις εμπειρίες της και το έγραψε ενώ κρυβόταν, μαζί με τους δικούς της και τέσσερις οικογενειακούς φίλους, σε ένα σπίτι στο Άμστερνταμ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Ολλανδίας.
Το ημερολόγιο, που είχε δοθεί στην Άννα ως δώρο για τα 13α γενέθλιά της, περιγράφει τα γεγονότα της ζωής της από τις 12 Ιουνίου 1942 μέχρι την τελευταία μέρα πουν έγραψε σ’ αυτό, την 1η Αυγούστου 1944. Γραμμένο στα ολλανδικά, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες κι έγινε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία του κόσμου. Διασκευάστηκε για την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το θέατρο, ακόμα και για την όπερα. Το βιβλίο δίνει μια λεπτομερή περιγραφή της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής· μέσω των γραπτών της, η Άννα Φρανκ έγινε ένα από τα πιο γνωστά θύματα του Ολοκαυτώματος.
Πηγή: to-paliatzidiko.blogspot.gr
Via Thessaloniki Arts and Culture και tvxs.gr
1. Thandiwe Chama (1991)
Η Thadiwe Chama από την Ζάμπια ήταν μόλις 8 ετών το 1999, όταν το σχολείο της έκλεισε λόγω έλλειψης δασκάλων. Η νεαρή Αφρικανή αρνήθηκε να το δεχθεί και παρακίνησε άλλα 60 παιδιά να πραγματοποιήσουν μια πορεία για να βρουν ένα άλλο σχολείο. Τελικά, το σχολείο Jack Cecup δέχθηκε τους μαθητές και η Thadiwe, ενθουσιασμένη με την επιτυχία, ξεκίνησε έναν ευρύτερο αγώνα για το παιδικό δικαίωμα στην εκπαίδευση. Παράλληλα, συνέγραψε ένα παιδικό βιβλίο με τίτλο «Το κοτόπουλο που είχε AIDS» εξηγώντας στα μικρά παιδιά τους κινδύνους της ασθένειας. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ξέρεις ότι ένα παιδί έχει δικαιώματα. Και στο σχολείο έμαθα για τα δικαιώματα. Και ήξερα ότι είναι κάτι για το οποίο ήθελα να παλέψω», δήλωσε αργότερα η Thandiwe, που το 2007 έλαβε το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Παίδων.
2. Om Prakash Gurjar (1992)
Του απονεμήθηκε το Βραβείο Ειρήνης από τον πρώην Πρόεδρο της Νοτίου Αφρικής FW de Klerk, ο οποίος κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 1993. Σε ηλικία 9 χρονών βοήθησε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο το οποίο έχει ως στόχο να δώσει σε όλα τα παιδιά πιστοποιητικό γέννησης ως έναν τρόπο που θα συμβάλλει στην προστασία τους από την εκμετάλλευση. Εργάστηκε επίσης για να εξασφαλίσει στα παιδιά πιστοποιητικά γέννησης. Λέει ότι η εν λόγω καταχώριση είναι το πρώτο βήμα προς την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των παιδιών, που αποδεικνύουν την ηλικία τους, και συμβάλλει στην προστασία τους από τη δουλεία, την εμπορία και εξαναγκασμό τους.
3. Nkosi Τζόνσον (1989 – 2001)
Ο νεαρός Nkosi Johnson ήρθε αρχικά στη δημοσιότητα το 1997, όταν ένα δημοτικό σχολείο στο προάστιο του Γιοχάνεσμπουργκ αρνήθηκε να τον δεχτεί ως μαθητή λόγω του ιού AIDS που είχε. Το περιστατικό προκάλεσε σάλο στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο της Νότιας Αφρικής το να υπάρχουν διακρίσεις για λόγους ιατρικής κατάστασης και το σχολείο αργότερα αντέστρεψε την απόφασή του.
Ο μικρός Nkosi ήταν ο κεντρικός ομιλητής στο 13ο Διεθνές Συνέδριο AIDS, όπου ενθάρρυνε τα θύματα του AIDS να ζητούν ίση μεταχείριση και τελείωσε την ομιλία του με τις λέξεις.
”Νοιαστείτε για μας και προσπαθήστε να μας αποδεχτείτε. Είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα. Είμαστε κανονικοί. Έχουμε χέρια. Έχουμε πόδια. Μπορούμε να περπατήσουμε, να μιλήσουμε, έχουμε ακριβώς τις ίδιες ανάγκες με οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο. Μην μας φοβάστε.. είμαστε όλοι ίδιοι!”
4. Iqbal Masih (1982 – 1995)
Ο Iqbal Masih πουλήθηκε μόλις σε ηλικία τεσσάρων ετών σε μία βιομηχανία χαλιών στο Πακιστάν για 12 ευρώ. Ο μικρός Πακιστανός έμεινε στην ουσία σαν σκλάβος στην μικρή πόλη Muridke. Δουλεύε επί 12 ώρες την ημέρα χωρίς επαρκές φαγητό. Σε ηλικία 12 ετών, έμοιαζε με 6χρονο. Στην ηλικία των 10, δραπετεύει από τη βάρβαρη σκλαβιά και αργότερα προσχωρεί στην οργάνωση Ομολογιακό Απελευθερωτικό Μέτωπο Εργασίας του Πακιστάν για να βοηθήσει να σταματήσει η παιδική εργασία σε ολόκληρο τον κόσμο, βοήθησε πάνω από 3.000 παιδιά στο Πακιστάν που ήταν σε καταναγκαστική εργασία, να ξεφύγουν από την σκλαβιά. Πραγματοποίησε ομιλίες στα μήκη και στα πλάτη της Γης και τελικά, δολοφονήθηκε το Πάσχα του 1995, πιθανώς από την «Μαφία των Χαλιών» που δρούσε στην περιοχή.
5. Έκτορας Pieterson (1964 – 1976)
16 Ιουνίου 1976. Ο Έκτορ Πίτερσον μεταφέρεται αιμόφυρτος συνοδευόμενος από την αδελφή του Έκτορα, Αντουανέτα.
Έγινε η εικονική εικόνα της εξέγερσης το 1976 στο Σοβέτο της Νότιας Αφρικής όταν κυκλοφόρησε αυτή η φωτογραφία σε όλο τον κόσμο. Σκοτώθηκε σε ηλικία 12 ετών, όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ εναντίον φοιτητών που διαμαρτυρόντουσαν. Ο Έκτορας έγινε σύμβολο της αντίστασης της βαρβαρότητας της κυβέρνησης του απαρτχάιντ. Σήμερα, είναι γνωστή ως Εθνική Ημέρα Νεολαίας – ημέρα κατά την οποία οι Νοτιοαφρικανοί τιμούν τους νέους και επιδιώκουν την προσοχή στις ανάγκες τους.
6. Σαμάνθα Σμιθ (1972 – 1985)
1985 ΕΣΣΔ Σφραγίδα με το “Samantha Smith» στο κυριλλικό αλφάβητο.
Ήταν αμερικανή μαθήτρια από το Μάντσεστερ, η πιο μικρή πρεσβευτής της Αμερικής στις Ηνωμένες Πολιτείες και πρεσβευτής καλής θέλησης στη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια της διάρκειας ζωής της. Έγινε διάσημη σε αυτές τις δύο χώρες και γνωστή παγκοσμίως μετά που έγραψε μια επιστολή στο σοβιετικό κομμουνιστικό γενικό γραμματέα Yuri Andropov κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου και έλαβε απάντηση από τον Andropov που περιέλαβε και μια προσωπική πρόσκληση για να επισκεφτεί η Σοβιετική Ένωση, την οποία η Σμίθ δέχτηκε. Βοηθήμενη από την εκτενή προσοχή των μέσων μαζικής επικοινωνίας και στις δύο χώρες, συμμετείχε στις δραστηριότητες για ειρήνη σε μερικές άλλες χώρες μετά από την επίσκεψή της στη Σοβιετική Ένωση, έγραψε ένα βιβλίο και πρωταγωνίστησε σε μια τηλεοπτική σειρά πριν από το θάνατό της σε μια συντριβή αεροπλάνου.
7. Άννα Φρανκ (1929 – 1945)
Η Annelies Μαρία “Άννα” Φρανκ ήταν γερμανικής καταγωγής εβραιοπούλα από την πόλη της Φρανκφούρτης. Έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη από τη δημοσίευση του ημερολογίου της, το οποίο καταγράφει τις εμπειρίες της και το έγραψε ενώ κρυβόταν, μαζί με τους δικούς της και τέσσερις οικογενειακούς φίλους, σε ένα σπίτι στο Άμστερνταμ κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Ολλανδίας.
Το ημερολόγιο, που είχε δοθεί στην Άννα ως δώρο για τα 13α γενέθλιά της, περιγράφει τα γεγονότα της ζωής της από τις 12 Ιουνίου 1942 μέχρι την τελευταία μέρα πουν έγραψε σ’ αυτό, την 1η Αυγούστου 1944. Γραμμένο στα ολλανδικά, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες κι έγινε ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία του κόσμου. Διασκευάστηκε για την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το θέατρο, ακόμα και για την όπερα. Το βιβλίο δίνει μια λεπτομερή περιγραφή της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής· μέσω των γραπτών της, η Άννα Φρανκ έγινε ένα από τα πιο γνωστά θύματα του Ολοκαυτώματος.
Πηγή: to-paliatzidiko.blogspot.gr
Via Thessaloniki Arts and Culture και tvxs.gr
Δευτέρα 7 Απριλίου 2014
Άλλεν Γκίνσμπεργκ: Το «Ουρλιαχτό» της γενιάς των Μπιτ
Αναπόσπαστο κομμάτι της «Ιερής Τριάδας» των Μπίτ και βασικός εκπρόσωπος της «γενιάς των μπιτ», ο Allen Ginsberg υπήρξε ένα από τα «καλύτερα μυαλά της γενιάς του», μίας γενιάς που ήρθε σε ρήξη με την συντηρητική κοινωνία της Αμερικής. Το έργο του αποτελεί σημείο αναφοράς στην μεταμοντέρνα ποίηση, επηρεάζοντας σημαντικά, μαζί με τους συντρόφους του, τη λογοτεχνία του 20ουαιώνα.
Γεννήθηκε στις 3 Ιουνίου 1926, στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ, Ο πατέρας του, ποιητής και δάσκαλος, βοήθησε τον γιο του να έρθει σε επαφή με την ποίηση, ενώ η μητέρα του, δασκάλα αλλά και μέλος του κομμουνιστικού κόμματος, τον μπόλιασε με το «μικρόβιο» της πολιτικής σκέψης και των κοινωνικών ανησυχιών.
Η ιδιαίτερη σχέση του Allen Ginsberg με την μητέρα του, η οποία παρουσίαζε έντονα προβλήματα ψυχικής υγείας, αποτυπώνεται στο σπαρακτικό ποίημα του «Kaddish for Naomi Ginsberg». (Το Kaddish είναι εβραϊκή προσευχή για τους νεκρούς). Κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής του, ο Ginsberg θα έρθει σε επαφή με έργα σπουδαίων ποιητών, ωστόσο ως μαθητής θα γοητευτεί ιδιαίτερα από την ποίηση του Walt Whitman, από τον οποίο θα επηρεαστεί σημαντικά.
Ο Ginsberg ασπάζεται την αντίληψη πως οι προσωπικές εμπειρίες και οι σκέψεις ενός ανθρώπου μπορούν να έχουν απήχηση στο κόσμο.Αυτή η αντίληψη αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο του έργου του Ginsberg, αλλά και γενικότερα της «γενιάς των μπιτ».
Ως φοιτητής πλέον στο πανεπιστήμιο Columbia γνωρίζει τον Jack Kerouac και τον William Burroughs, τα δύο άλλα μέλη της «Ιερής Τριάδας». «Η μπιτ γενιά ήταν μία ομάδα φίλων και το μπιτ η ονομασία που δόθηκε σε μία φιλία», θα δηλώσει ο ίδιος πολλά χρόνια αργότερα (συνέντευξη στο «Περιοδικό» τον Μάρτιο του 1991). Η δεκαετία του ’50 θα μείνει στην παγκόσμια λογοτεχνία, ως η «Δεκαετία Μπιτ», η λογοτεχνία μίας γενιάς που εξεγείρεται, ανατρέπει και προκαλεί τη συντηρητική αμερικανική κοινωνία.
Ο Ginsberg μαγεύεται από το πάθος του Kerouac για τη ζωή και τις εμπειρίες. Τα επόμενα χρόνια, παρέα με μία ομάδα νέων που θα συγκροτήσουν τη «γενιά των μπιτ», θα ρουφήξει κάθε στιγμή, ξεκινώντας μία περιπετειώδη περιπλάνηση γεμάτη εμπειρίες, που σε αρκετές περιπτώσεις συνοδεύονται από ναρκωτικά και αλκοόλ. Η ομοφυλοφιλία αποτέλεσε ένα ακόμα κομμάτι της ζωής του αντισυμβατικού νεαρού, ενώ δεν έλειψαν και τα μπλεξίματα με το νόμο.
Σταδιακά αφιερώνεται στην ποίηση. Το 1955, ο Ginsberg θα βρεθεί στο Σαν Φρανσίσκο, όπου κατά τη διάρκεια μία ποιητικής βραδιάς θα απαγγείλει ένα απόσπασμα από το ποίημα του Ουρλιαχτό, ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ου αιώνα. Το «Ουρλιαχτό» θα δημοσιευτεί το 1956 στην ποιητική συλλογή του Ginsberg με τίτλο το «Ουρλιαχτό και άλλα ποιήματα».
Μία δεκαετία νωρίτερα ο Kerouac είχε γράψει το μυθιστόρημα «Στο Δρόμο» που αποτελεί ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα της Μπίτ λογοτεχνίας, ωστόσο με το «Ουρλιαχτό» η «γενιά των Μπιτ» είχε αποκτήσει το ποιητικό μανιφέστο της…
Η ιδιαίτερη σχέση του Allen Ginsberg με την μητέρα του, η οποία παρουσίαζε έντονα προβλήματα ψυχικής υγείας, αποτυπώνεται στο σπαρακτικό ποίημα του «Kaddish for Naomi Ginsberg». (Το Kaddish είναι εβραϊκή προσευχή για τους νεκρούς). Κατά τη διάρκεια της σχολικής ζωής του, ο Ginsberg θα έρθει σε επαφή με έργα σπουδαίων ποιητών, ωστόσο ως μαθητής θα γοητευτεί ιδιαίτερα από την ποίηση του Walt Whitman, από τον οποίο θα επηρεαστεί σημαντικά.
Ο Ginsberg ασπάζεται την αντίληψη πως οι προσωπικές εμπειρίες και οι σκέψεις ενός ανθρώπου μπορούν να έχουν απήχηση στο κόσμο.Αυτή η αντίληψη αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο του έργου του Ginsberg, αλλά και γενικότερα της «γενιάς των μπιτ».
Ως φοιτητής πλέον στο πανεπιστήμιο Columbia γνωρίζει τον Jack Kerouac και τον William Burroughs, τα δύο άλλα μέλη της «Ιερής Τριάδας». «Η μπιτ γενιά ήταν μία ομάδα φίλων και το μπιτ η ονομασία που δόθηκε σε μία φιλία», θα δηλώσει ο ίδιος πολλά χρόνια αργότερα (συνέντευξη στο «Περιοδικό» τον Μάρτιο του 1991). Η δεκαετία του ’50 θα μείνει στην παγκόσμια λογοτεχνία, ως η «Δεκαετία Μπιτ», η λογοτεχνία μίας γενιάς που εξεγείρεται, ανατρέπει και προκαλεί τη συντηρητική αμερικανική κοινωνία.
Ο Ginsberg μαγεύεται από το πάθος του Kerouac για τη ζωή και τις εμπειρίες. Τα επόμενα χρόνια, παρέα με μία ομάδα νέων που θα συγκροτήσουν τη «γενιά των μπιτ», θα ρουφήξει κάθε στιγμή, ξεκινώντας μία περιπετειώδη περιπλάνηση γεμάτη εμπειρίες, που σε αρκετές περιπτώσεις συνοδεύονται από ναρκωτικά και αλκοόλ. Η ομοφυλοφιλία αποτέλεσε ένα ακόμα κομμάτι της ζωής του αντισυμβατικού νεαρού, ενώ δεν έλειψαν και τα μπλεξίματα με το νόμο.
Σταδιακά αφιερώνεται στην ποίηση. Το 1955, ο Ginsberg θα βρεθεί στο Σαν Φρανσίσκο, όπου κατά τη διάρκεια μία ποιητικής βραδιάς θα απαγγείλει ένα απόσπασμα από το ποίημα του Ουρλιαχτό, ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ου αιώνα. Το «Ουρλιαχτό» θα δημοσιευτεί το 1956 στην ποιητική συλλογή του Ginsberg με τίτλο το «Ουρλιαχτό και άλλα ποιήματα».
Μία δεκαετία νωρίτερα ο Kerouac είχε γράψει το μυθιστόρημα «Στο Δρόμο» που αποτελεί ένα από τα αντιπροσωπευτικότερα δείγματα της Μπίτ λογοτεχνίας, ωστόσο με το «Ουρλιαχτό» η «γενιά των Μπιτ» είχε αποκτήσει το ποιητικό μανιφέστο της…
''Είδα τα καλύτερα μυαλά της γενιάς μου διαλυμένα από την τρέλα,
υστερικά γυμνά και λιμασμένα,
να σέρνονται μέσα στους νέγρικους δρόμους την αυγή γυρεύοντας
μιαν αναγκαία δόση,
χίπστερς με αγγελικά κεφάλια να φλέγονται για την αρχαία ουράνια ένωση
με την άστρική γεννήτρια μέσα στη μηχανή της νύχτας,
που φτωχοί κουρελιασμένοι με βαθουλωμένα μάτια και φτιαγμένοι στάθηκαν καπνίζοντας
μέσα στο υπερφυσικό σκοτάδι τιποτένιων διαμερισμάτων αιωρούμενοι
πάνω από τις κορυφές των πόλεων βυθισμένοι στην τζαζ,
που πρόταξαν τους εγκεφάλους τους γυμνούς στον ουρανό
κάτω απ’ τον Εναέριο σιδηρόδρομο και είδαν
αγγέλους Μωαμεθανούς να τρεκλίζουν φωτισμένοι σε ταράτσες πολυκατοικιών,
που πέρασαν απ’ τα πανεπιστήμια με ήρεμα ακτινοβόλα μάτια με παραισθήσεις
του Αρκάνσας και τραγωδία με το φως του Μπλαίηκ ανάμεσα στους μελετητές
του πολέμου,
που διώχτηκαν απ’ τις ακαδημίες λόγω τρέλας και έκδοσης
στίχων ανήθικων στου κρανίου τα παράθυρα,
που διπλώθηκαν από τον φόβο ξεντυμένοι σε αξύριστα δωμάτια, καίγοντας
τα λεφτά τους στα καλάθια των αχρήστων και ακούγοντας τον Τρόμο
μέσ’ απ’ τον τοίχο…''
Απόσπασμα από το «Ουρλιαχτό» / Μετάφραση Γιάννης Λειβαδάς
Λίγο καιρό μετά την έκδοσή του, το «Ουρλιαχτό» θα απαγορευτεί ως άσεμνο. Παρά τη αντίδραση της συντηρητικής αμερικανικής κοινωνίας, η «γενιά των Μπίτ» συνέχιζε να καταδεικνύει το τέλμα της, τις αντιθέσεις της, τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις της.Με το «Στο δρόμο» του Kerouac, το «Ουρλιαχτό» του Ginsberg και το «Γυμνό Γεύμα» του Burroughs η «γενιά των Μπίτ» είχε αποκτήσει πλέον τη δική της λογοτεχνική έκφραση.
Και αν ο Jack Kerouac ήταν ο «Βασιλιάς» των Μπιτ, ο Allen Ginsberg ήταν ο «ντελάλης» τους. Σε αντίθεση με τον «Βασιλιά» που ήταν κάπως αντιεπικοινωνιακός, ο Ginsberg προώθησε όχι μόνο το δικό του έργο, αλλά και των υπολοίπων, και κυρίως αυτό του Kerouac. Το 1973 αυτός και η ποιήτρια Anne Waldman ίδρυσαν για αυτό το σκοπό στο ινστιτούτο Naropa, στο Boulder, στο Colorado, ένα ειδικό τμήμα για την μελέτη των γραπτών του Kerouac, αλλά και γενικότερα της «γενιάς των Μπιτ».
Το «Ουρλιαχτό» αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο τον καταλύτη στο έργο του Ginsberg, αλλά και στη γενικότερη πολιτική και κοινωνική δράση του. Συχνά τοποθετήθηκε για θέματα όπως ο πόλεμος του Βιετνάμ, τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων (ο ίδιος άλλωστε διατηρούσε μακροχρόνια σχέση με τον Peter Orlovsky) , αλλά και την απελευθέρωση των ναρκωτικών. Οι απόψεις του προκάλεσαν αρκετές φορές την αντίδραση της πολιτικής ηγεσίας, εντός αλλά και εκτός των ΗΠΑ, ενώ το FBI διατηρούσε έναν ογκωδέστατο φάκελο για αυτόν. Ο Ginsberg εξελίσσεται σε έναν από τους σημαντικότερους εκφραστές του παγκόσμιου κινήματος των νέων της δεκαετία του ‘60.
Ο Ginsberg βάδισε και σε μουσικά μονοπάτια.Συμμετείχε στην μελοποίηση ποιημάτων του William Blake, «Songs of Innocence» και «Songs of Experience», ενώ ηχογράφησε και το διπλό άλμπουμ «First Blues». Σε συνεργασία με τον Philip Glass επένδυσαν μουσικά τα ποιήματα «Ουρλιαχτό» και «Wichita Vortex Sutra». Ανέβηκε στη σκηνή με μουσικούς όπως ο Bob Dylan, οι Fugs, ο Phil Ochs, οι Clash και η Patti Smith. Λίγο πριν το θάνατό του θα ηχογραφήσει το «Ballad of the Skeletons», σε συνεργασία με σημαντικούς συνθέτες, όπως οι Philip Glass, Lenny Kaye, Marc Ribot και Paul McCartney. Το βίντεο γυρίστηκε από τον σκηνοθέτη Gus Van Sant.
Ο Ginsberg βγήκε μέσα από τα σπλάχνα της Αμερικής. Την αγάπησε αλλά και τη μίσησε. Κυρίως ένιωθε απέχθεια για την κυρίαρχη καθεστωτική νοοτροπία. «Αμερική όλα σου τα έδωσα και τώρα είμαι ένα τίποτα» (από το ποίημα America)
Όντας μία ανήσυχη και αντισυμβατική προσωπικότητα, ταξίδεψε σε πολλές χώρες και μετατράπηκε σε έναν «πολίτη του κόσμου». Τα ταξίδια του τον βοήθησαν να αναπτύξει μία παγκόσμια συνείδηση, η οποία τον συντρόφευε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Ο Allen Ginsberg θα αφήσει την τελευταία του πνοή στις 5 Απριλίου του 1997, χτυπημένος από καρκίνο στο ήπαρ. Το έργο του αναγνωρίστηκε από τους ακαδημαϊκούς κύκλους, ωστόσο το σημαντικότερο είναι πως παραμένει ζωντανό σε κάθε σοκάκι των μεγαλουπόλεων, στους δρόμους και τα μπαρ, σε κάθε ποτήρι που αδειάζει, σε κάθε χέρι που κρατάει με πάθος τις ποιητικές του συλλογές. Παραμένει ζωντανό σε κάθε άνθρωπο που αντιλαμβάνεται τη δύναμη ενός «ουρλιαχτού».
Και αν ο Jack Kerouac ήταν ο «Βασιλιάς» των Μπιτ, ο Allen Ginsberg ήταν ο «ντελάλης» τους. Σε αντίθεση με τον «Βασιλιά» που ήταν κάπως αντιεπικοινωνιακός, ο Ginsberg προώθησε όχι μόνο το δικό του έργο, αλλά και των υπολοίπων, και κυρίως αυτό του Kerouac. Το 1973 αυτός και η ποιήτρια Anne Waldman ίδρυσαν για αυτό το σκοπό στο ινστιτούτο Naropa, στο Boulder, στο Colorado, ένα ειδικό τμήμα για την μελέτη των γραπτών του Kerouac, αλλά και γενικότερα της «γενιάς των Μπιτ».
Το «Ουρλιαχτό» αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο τον καταλύτη στο έργο του Ginsberg, αλλά και στη γενικότερη πολιτική και κοινωνική δράση του. Συχνά τοποθετήθηκε για θέματα όπως ο πόλεμος του Βιετνάμ, τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων (ο ίδιος άλλωστε διατηρούσε μακροχρόνια σχέση με τον Peter Orlovsky) , αλλά και την απελευθέρωση των ναρκωτικών. Οι απόψεις του προκάλεσαν αρκετές φορές την αντίδραση της πολιτικής ηγεσίας, εντός αλλά και εκτός των ΗΠΑ, ενώ το FBI διατηρούσε έναν ογκωδέστατο φάκελο για αυτόν. Ο Ginsberg εξελίσσεται σε έναν από τους σημαντικότερους εκφραστές του παγκόσμιου κινήματος των νέων της δεκαετία του ‘60.
Ο Ginsberg βάδισε και σε μουσικά μονοπάτια.Συμμετείχε στην μελοποίηση ποιημάτων του William Blake, «Songs of Innocence» και «Songs of Experience», ενώ ηχογράφησε και το διπλό άλμπουμ «First Blues». Σε συνεργασία με τον Philip Glass επένδυσαν μουσικά τα ποιήματα «Ουρλιαχτό» και «Wichita Vortex Sutra». Ανέβηκε στη σκηνή με μουσικούς όπως ο Bob Dylan, οι Fugs, ο Phil Ochs, οι Clash και η Patti Smith. Λίγο πριν το θάνατό του θα ηχογραφήσει το «Ballad of the Skeletons», σε συνεργασία με σημαντικούς συνθέτες, όπως οι Philip Glass, Lenny Kaye, Marc Ribot και Paul McCartney. Το βίντεο γυρίστηκε από τον σκηνοθέτη Gus Van Sant.
Ο Ginsberg βγήκε μέσα από τα σπλάχνα της Αμερικής. Την αγάπησε αλλά και τη μίσησε. Κυρίως ένιωθε απέχθεια για την κυρίαρχη καθεστωτική νοοτροπία. «Αμερική όλα σου τα έδωσα και τώρα είμαι ένα τίποτα» (από το ποίημα America)
Όντας μία ανήσυχη και αντισυμβατική προσωπικότητα, ταξίδεψε σε πολλές χώρες και μετατράπηκε σε έναν «πολίτη του κόσμου». Τα ταξίδια του τον βοήθησαν να αναπτύξει μία παγκόσμια συνείδηση, η οποία τον συντρόφευε μέχρι το τέλος της ζωής του.
Ο Allen Ginsberg θα αφήσει την τελευταία του πνοή στις 5 Απριλίου του 1997, χτυπημένος από καρκίνο στο ήπαρ. Το έργο του αναγνωρίστηκε από τους ακαδημαϊκούς κύκλους, ωστόσο το σημαντικότερο είναι πως παραμένει ζωντανό σε κάθε σοκάκι των μεγαλουπόλεων, στους δρόμους και τα μπαρ, σε κάθε ποτήρι που αδειάζει, σε κάθε χέρι που κρατάει με πάθος τις ποιητικές του συλλογές. Παραμένει ζωντανό σε κάθε άνθρωπο που αντιλαμβάνεται τη δύναμη ενός «ουρλιαχτού».
Αναρτήθηκε από
Αιρετικόν
στις
12:25 π.μ.
Δεν υπάρχουν σχόλια
:
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
BlogThis!
Κοινοποίηση στο X
Μοιραστείτε το στο Facebook
Ετικέτες
Βιβλία
,
Βιογραφίες
,
Ιστορία
,
Ποιήση
,
Συγγραφείς-Θεωριτικοί
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(
Atom
)